"نه" به طالبان و طالبانيسم

تجربه موفق مردم افغانستان در جابجائی قدرت در پای صندوق های رای
Wed 9 04 2014

با برگزاری انتخابات رياست جمهوری، مردم افغانستان يك برگ مهم از تاريخ خود را ورق زدند و يک گام بلند به سوی دمکراسی برداشتند. بی ترديد اين انتخابات نقش سرنوشت ساز در حيات کشور افغانستان خواهد داشت. کشورهای همسايه افغانستان، سازمان‌های بین‌المللی و جامعه جهانی با دلهره و تردید با انتخابات برخورد می کردند. برگزاری موفق آميز انتخابات، از دلهره آن ها کاست و بر اميدشان نسبت به آينده افغانستان افزود.
نتيجه انتخابات، هنوز مشخص نيست، وضعيت سيالی وجود دارد و نمی توان با خوش بينی تمام در مورد آينده افغانستان صحبت کرد. روندهای آتی افغانستان به عوامل متعدد از جمله به کانديدای پيروز و برنامه او بستگی دارد.

انتخابات افغانستان با نظارت ۳۲۵ هزار ناظر داخلی و بین‌المللی برگزار شد، در نظارت برانتخابات جوانان نقش برجسته داشتند و دولت بدون کمک خارجی قادر شد انتخابات را برگزار کند. تاکنون گزارشی از دست برد به رای مردم منتشر نشده است. انتخابات افغانستان با اشکالات و کمبودها همراه بود. از جمله کمبود برگ رای در برخی مناطق و تخلفاتی که به بيش از دو هزار شکايت منجر گرديده است. اما اشکالات و کمبودها بر کل انتخابات سايه نيانداخته است. موفقیت در برگزاری کلاً سالم این انتخابات، با توجه به دشواری های زیرساختی برای سازماندهی انتخابات در افعانستان، احترام و تحسین را نسبت به کار انجام شده بر می انگیزد. امر خطیری که مقدمتاً توسط مردم افغانستان متحقق شد و از کمک ناظران بین المللی نیر برخوردار شد.

اگر انتخابات به دور دوم بکشد و در دور دوم همين روال پيش برود، می توان گفت که در افغانستان برای نخستين بار جابجائی قدرت نه با توسل به کودتا، بلکه از کانال انتخابات، نه در ميدان های جنگ و با توپ و تانک، بلکه در پای صندوق های رای و با رای مردم صورت می گيرد. شاید بتوان گفت که حامد کرزای اولین دولتمرد آسیای میانه است که حاضر شده است کرسی قدرت را واگذار ‌کند. در ازبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، قزاقستان و قرقیزستان، چنين روند انتقال قدرت صورت نمی گيرد.

انتخابات رياست جمهوری افغانستان دستآوردهای ارزنده ای داشت. در اين انتخابات گرايش های قومی که در چند قرن اخير نقش اصلی را در تحولات سياسی افغانستان داشتند، نسبت به گرايش های سياسی و منافع گروهی کم رنگ شدند و مرزبندی سياسی و فکری که به درون گروه های قومی امتداد پيدا کرده است، نقش پررنگ تری پيدا کردند. در همين ارتباط شعارها و برنامه های انتخاباتی برای رونق بخشيدن به اقتصاد و تامين رفاه مردم به ويژه برنامه هائی که به خواست زنان و جوانان پاسخ می داد، جايگاه مهمی پيدا کرد. اين امر نشانگر فاصله گيری هر چند اندک از ساختار جامعه قبيله ای و گام گذاشتن در روند شکل دهی دولت ـ ملت است.

حضور زنان در اين انتخابات بی سابقه بود. هزاران زن در صفوف طولانی ايستادند تا نشان دهند که حذف شدنی نيستند و برآنند که از حقوق خود دفاع کنند. زنان می گویند در انتخابات شرکت کردند تا مانع بازگشت طالبان به قدرت شوند. حضور گسترده زنان به معنی ايستادگی در مقابل نهادهای قدرتمند مذهبی، تلاش برای خروج از جامعه سنتی و نظام مردسالار است. در افغانستان نهادهای مدنی در حال شکل گيری هستند. آن ها در انتخابات نقش مثبت و سازنده ايفاء کردند. شرکت جوانان هم چشمگير بود. مراکز آموزشی و دانشگاه ها در ماه های منتهی به انتخابات به کانون بحث و گفتگو تبديل شده بود. بحث و گفتگوها نشان داد که نسل جديد بدرجاتی از نگرش و رفتار نسل های قبلی فاصله گرفته و تعامل و گفتگو را تجربه می کند.

در انتخابات افغانستان رسانه‌های خصوصی و شبکه‌های اجتماعی در رقابت‌های انتخاباتی نقش بارز داشتند. با وجود اينکه بیش از سه‌چهارم جمعیت افغانستان روستانشين و از نعمت سواد بی بهره اند، ده ها شبکه راديوئی و تلويزيونی، روزنامه و نشريه با پوشش دادن فعاليت های انتخاباتی، به رغم تهديدات طالبان موفق شدند که مردم را به پای صندوق های رای بکشانند. امروز رسانه ها در افغانستان به يکی از ارکان پی ريزی دمکراسی تبديل شده اند.

تهديدها و کشتارهای طالبان نه قادر شد که انتخابات را به هم بزند و نه مردم را خانه نشين کند. اين امر نشانگر شکست طالبان در بهم زدن انتخابات، بالا رفتن توان دولت افغانستان در تامين امنيت کشور و عزم مردم برای ساختن آينده خود نه در ميدان های جنگ، بلکه در پای صندوق های رای است.

برگزاری انتخابات دولت آينده را در موضع مساعدتری برای تعامل با كشورهای منطقه ای و صاحب نفوذ در افغانستان قرار خواهد داد، طالبان را تحت فشار بيشتری برای پذيرش آشتی قرار خواهد داد و امريکا و ناتو با اطمينان بيشتری نسبت به توان دولت در حفظ امنيت افغانستان، از آن کشور خارج خواهند شد. انتخابات افغانستان در کشور ما تاثيرات مثبت خواهد گذاشت، تحسين فعالين سياسی و مدنی را موجب خواهد شد و فضای مساعدتری را برای گسترش مناسبات بين دو کشور ايران و افغانستان براساس حقوق برابر فراهم خواهد ساخت. بين ايران و افغانستان پيوندهای عميق تاريخی، سياسی و فرهنگی وجود دارد و گروه وسيعی از مردم افغانستان سال ها در کشور ما به سر برده و کار و تحصيل کرده اند.

در انتخابات افغانستان نه انتخابات توسط حکومت مهندسی شد و نه شورای نگهبانی وجود داشت که فقط کانديداهای حکومتی را تائيد صلاحيت و بقيه را حذف کند. مردم افغانستان در انتخابات با شور و شوق شرکت کردند و به کانديدای مورد نظرشان رای دادند. حضور ناظران بين المللی در برگزاری سالم انتخابات، تاثيرگذار بود و قابل تقدير است.

سازمان ما به مردم افغانستان برای برگزاری موفقيت آميز انتخابات شادباش می گويد و اميدوار است که انتخابات به گسترش و تحکيم دمکراسی در افغانستان بيانجامد، به پيشرفت کشور همسايه ما کمک کند، به الگوئی برای انتقال قدرت در کشورهای آسيای ميانه تبديل شود و زمينه را برای برچيدن جنگ خانمانسوز و برقراری صلح و امنيت در افغانستان فراهم سازد.

هيئت سياسی ـ اجرائی سازمان فدائيان خلق ايران (اکثريت)
١٩ فروردين ١٣٩٣ (٨ آوريل ٢٠١٤)