سفر روحانی به امریکا فرصتی برای حل بحران هسته ای و گفتگوی دو جانبه بين ايران و امريکا
اين فرصت را نبايد از دست نهاد!
هيئت سياسی ـ اجرائی سازمان فدائيان خلق ايران (اکثريت)
Sun 22 09 2013
نامه نگاری باراک اوباما و حسن روحانی، سخنان آندو در روزهای گذشته، تغییر لحن ایران و غرب بعد از انتخابات رياست جمهوری و بسیاری نشانه های دیگر، حاکی از آنند که زمينه مساعد برای پايان دادن به منازعه هسته ای و انجام مذاکره دو جانبه بين ايران و امريکا فراهم آماده است. در گذشته اگر یک طرف دست خود را برای مذاکره دراز می‌کرد، طرف ديگر دست دراز شده را پس می زد. این بار هر دو طرف همزمان دست خود را به سوی یکدیگر دراز کرده‌اند.
حسن روحانی مصمم است تا پرونده هسته‌ای ایران را مختومه کند تا سایه تهدید‌ها و تحریم‌ها از سر ایران برداشته شود. حسن روحانی اعلام کرده است که اختیار تام دارد تا درباره پرونده هسته‌ای تهران با غرب به توافق برسد. سخنان علی خامنه ای که دیپلماسی را "عرصه لبخند و درخواست مذاکره" و "نرمش قهرمانانه" ناميده به معنی اعلام آمادگی جمهوری اسلامی برای حل بحران هسته ای و باز گذاشتن دست دولت روحانی برای مذاکره و توافق با کشورهای ٥+١ است.
برای اولين بار يک صدا از تهران شنيده می شود و از این رو طنين آن بالا است. اروپا و امريکا به همين خاطر اطمينان بيشتری یافته اند که روحانی از اختيار لازم برخوردار است و توافق های احتمالی در مذاکرات، سرنوشتی مثلاً مشابه توافق وین بر سر معاوضه سوخت را نخواهند یافت. باراک اوباما گفته است نشانه‌هائی هست که حسن روحانی می‌خواهد باب گفتگو با غرب و آمریکا را باز کند. چيزی که در حدود ده سال اخیر شاهد آن نبوديم.
اين فضا در گذشته بين ايران و غرب فراهم نبوده است. امروز در جانب ايران نيروهای افراطی با رويکرد خامنه ای به "نرمش قهرمانانه"، ساکتند و فعلا نمی توانند مانع سمتگیری فعلی برای حل بحران هسته ای و مذاکره با امريکا شوند. در جانب امريکا هم دولت اوباما در مقابل نيروهای تندرو و دولت دست راستی اسرائيل ايستاده و بر پيشبرد سياست گفتگو و مذاکره با ايران پافشاری می کند. سياستی که او در اساس از زمان روی کار آمدنش پی گرفته و با پاسخ تند خامنه ای روبرو شده است.
برآمد حسن روحانی در نيويورک، سخنان او در مجمع عمومی سازمان ملل متحد و گفتگوهای وزیر امور خارجه دولت او با کشورهای ٥+١ و نتايج حاصل از آن ها، نقش زيادی در تداوم و يا برون رفت کشور از وضعيت بحرانی خواهد داشت. کشور ما با بحران عميق اقتصادی و تحريم های بی سابقه بين المللی روبرو است. مهار بحران اقتصادی و رفع تحريم ها در درجه نخست در گرو تعامل با غرب و بستن پرونده پروژه هسته ای است.
تعامل با غرب
پرونده هسته ای و تحریم های مرتبط با آن، یگانه مسئله پیشاروی روحانی و زمینه عمل او در سفرش به نیویورک نیست. چند موضوع در مقابل روحانی قرار دارد: اعلام رويکرد جديد دولت ايران در عرصه جهانی، آمادگی برای حل پروژه هسته ای، مناسبات دوجانبه ايران و امريکا و بحران سوريه.
لازم است که روحانی در سخنرانی خود در مجمع سازمان ملل و در مصاحبه ها و گفتگوها، از دشمن تراشی و سياست تهاجمی فاصله بگیرد و رويکرد به سياست تنش زدائی و همزیستی مسالمت آميز، برقراری مناسبات برابر حقوق با کلیه کشورها، تعامل سازنده با جهان، دفاع از صلح جهانی و برچيدن سلاح های کشتار جمعی، حمايت ازدمکراتيزه کردن ساختار نهادهای بين المللی، پای بندی ايران به معاهدات بین المللی و مشارکت سازنده در حل مسائل گلوبال را اعلام کند. اعلام اين مواضع، نگاه منفی به کشور ما را در سطح جهانی تضعيف خواهد کرد.
به نظر ما ايران و کشورهای ٥+١ بايد از مواضع سخت خود فاصله گيرند و راه برای تعامل باز کنند. بحران هسته ای مستلزم شفاف سازی برنامه هسته ای ايران و همکاری همه جانبه با آژانس بين المللی، تکمیل کار پيوستن ایران به پروتکل الحاقی، مشروط و محدود کردن پروسه غنی سازی اورانیوم توسط حکومت ايران از يکسو و از سوی ديگر به رسميت شناختن حق ايران برای دستيابی به تکنولوژی هسته ای براساس موازين بين المللی، توقف روند تشديد تحريم های بين المللی اقتصادی و توافق روی برنامه زمانبندی شده برای لغو تحريم ها از جانب کشورهای ٥+١ است.
خصومت سه دهه و نيم بين دولت ايران و امريکا به منافع ملی کشور ما خسارت جبران ناپذيری زده است. بايد به اين خصومت پايان داده شود. اکنون فضا برای گفتگوی دوجانبه و مستقيم بين ايران و امريکا آماده است. اين گفتگو به نفع دو کشور است و می تواند در حل بحران هسته ای تاثيرگذار باشد. مذاکره و مصالحه به معنی قربانی کردن منافع ملی و تمکين به سلطه طلبی امريکا و متحدين او نيست. می‌توان و باید به توافق‌هائی دست یافت که متضمن منافع دو کشور باشد. در مذاکرات احتمالی بايد شفاف عمل کرد و توافق ها را در اختيار افکار عمومی گذاشت.
حسن روحانی با توجه به نفوذ ايران در سوريه، می تواند در ديدارها و گفتگوها در نيويورک، پيشنهادهای راه گشا برای پايان دادن به جنگ و حل بحران سوريه ارائه دهد. پيشنهاد مذاکره بين رژيم سوریه و نيروهای مخالف و کشورهای درگير در سوريه با حفظ کليت حکومت، کنار رفتن بشار اسد، پذيرش فعاليت آزادانه احزاب سياسی، ایجاد یک دولت انتقالی متشکل از عموم نیروهای سیاسی سوریه و برگزاری انتخابات آزاد با نظارت سازمان ملل متحد و مطابق یک برنامۀ زمانبندی شده می تواند از زمره این پیشنهادها باشد.
حضور حسن روحانی و تيم او در اجلاس عمومی سازمان ملل متحد با توجه به تمایل ايران و کشورهای ٥+١ برای گفتگو و مذاکرات سازنده، فرصت طلائی برای هر دو طرف فراهم آورده است تا بعد از سال ها چالش، برسر پروژه هسته ای و پايان دادن به تحريم های اقتصادی به توافق برسند. اين فرصت برای خاتمه دادن به خصومت ديرينه بين تهران و واشنگتن هم فراهم آمده است. بايد از اين فرصت بهره گرفت و راه را برای برقراری مناسبات عادی بين ايران و امريکا باز کرد و جلو بهره گيری های روسيه از خصومت بين دو کشور را گرفت. در صورت از دست دادن اين فرصت طلائی، نيروهای افراطی در دو طرف تقويت خواهند شد و خطر حمله نظامی به ايران افزايش خواهد يافت. سفر روحانی به نیویورک آخرین فرصت برای رفع این خطر نیست، اما توفیق یا عدم توفیق آن به میزان زيادی رقم زنندۀ سمت تحولات آینده خواهد بود.
هيئت سياسی ـ اجرائی سازمان فدائيان خلق ايران (اکثريت)
٣٠ شهريور ١٣٩٢ (٢١ سپتامبر ٢٠١٣)
|
|
