عصر نو
www.asre-nou.net

مرگِ هوگو چاوز رهبر پوپلیست!

«چاوز‌ها! حاکمان باریناس» - برگردان: گلناز غبرایی
Tue 12 03 2013

ه. لیله کوهی

chav-ahmadi.jpg
«چاوز‌ها! حاکمان باریناس» عنوان مقالهٔ ترجمه شده ایست از مجلهٔ اشپیگل آلمانی سال ۲۰۰۸. یعنی پنج سال قبل از مرگ هوگو چاوز رهبر کشور ونزوئلا.
عادت به سایت گردی شبانه‌ام باعث کشف این مقاله شد. شنبه شب بعداز مختصر استراحت ازکار روزانه طبق معمول سراغ اینترنت رفتم، در گردش آرشیو سایت‌ها عنوان ترجمه شدهٔ مقالهٔ «حاکمان باریناس» ذهنم را بخود مشغول کرد. از آنجا که این روز‌ها مقالات پی در پی در دفاع از سوسیالیسم و دست آوردهای هوگو چاوز نوشته شده و می‌شود لازم دیدم این مقاله را برای باز چاپ در اختیار چند سایت پر تردد قرار دهم.
سئوالی که با خواندن چند مقاله پیش رویم نهاده شد. اینکه قسم حضرت عباسِ چاوز‌ها را باورکنیم یا دم خروسِ هم پیمانانِ جمهوری اسلامی آن‌ها را و یا آیندۀ از نوع کوبایی رفیق کاسترو که رفقای! مدافع سوسیالیسم برای ما خواب می‌بینند؟!

«چاوز‌ها! حاکمان باریناس»

مجله اشپیگل ۱۷ نوامبر ۲۰۰۸
برگردان: گلناز غبرایی

هوگو چاوز رئیس جمهور ونزوئلا یک بار دیگر در جریان انتخابات ایالتی ناچار به اثبات نفوذ خود گشته در حالی که حتی در زادگاه خود هم نارضایی مردم از او و مجموعۀ خانواده‌اش روبه افزایش است.
ساعت نزدیک هفت است و نیایش در کلیسای «کویستوری» باریناس شهری در جنوب ونزوئلا با جمعیت ۲۷۰۰۰۰ نفر آغاز شده. مادر رئیس جمهور با بلوزی آبی رنگ، عینک دودی و موهای بلوند شده در ردیف دوم می‌نشیند. خانوادۀ چاوز مسیحیان معتقدی هستند. قبلاً «دونا اِلنا» پیاده برای نیایش می‌آمد. کلیسا با خانۀ قدیمی آنان فقط یک خیابان فاصله داشت.
حالا او و همسرش در یک عمارت بزرگ در بهترین منطقه شهر «باریناس» ساکن شده‌اند. خانۀ قدیمی خالی افتاده و هیچ اثری از زندگی رئیس جمهور و خانواده‌اش در آن عمارت زرد رنگ بی‌زرق و برق و یک طبقه دیده نمی‌شود. در همین حال «هوگو دِلوس ریس چاوز» پدر رئیس جمهور ده سال است که پُست استانداری را عهده دار است. (شعار انتخاباتی چهار سال پیش او این بوده «به پدر رای بدهید. چون پسر نمی‌تواند خواسته‌هایش را ندیده بگیرد.» البته این در باره تمام خانواده صادق است). از وقتی که «هوگو چاوز» چترباز و کودتاچی سابق و رهبر فعلی چپهای امریکای لاتین در سال ۱۹۹۸ بعنوان رئیس جمهور ونزوئلا برگزیده شده، خانوادۀ دورگه و کم در آمد خود را تبدیل به دودمانی مرفه نمود که اکنون صاحب ۱۷ مزرعۀ بزرگند. «آنتونیو باستیداس» همسایه قبلی و اپوزسیون فعلی می‌گوید: چاوز‌ها الیگارشی جدید «باریناس» هستند. هوگودِلوس ریس چاوز که در «باریناس» به اِل ماسترو مشهور است قبلاً معلم روستا بود. صاحب شش پسراست که همگی اوضاع مالی بسیار خوبی دارند. «آدلیس» دربانک «سوفی تاسا» که معاملات دولتی «باریناس» را عهده دار است، مستقرشده. «آنیبال» شهردار زادگاه چاوز، سابانتا است. «نارکیسو» به همکاری‌های دو کشور ونزوئلا و کوبا نظارت دارد و «آرگنی» رئیس کابینهٔ پدرش است. به او لقب عالیجناب خاکستری داده‌اند. اِل ماسترو چند سالی است دچار عارضهٔ مغزی شده است.
پسر عمو «آستروبال» معاون پالایشگاه دولتی پی دی و اس است و «آدان» بزرگ‌ترین برادر خانواده چاوز معروف به روشنفکر‌ترین آن‌ها هم هست. او گذشته سفیر ونزوئلا در کوبا بوده و مدتی نیز وزارت آموزش و پرورش را بعده داشته است. رئیس جمهور از میان برادرانش به او بیش از همه اعتماد دارد و شاید به همین دلیل او را برای وظیفه‌ای دشوار برگزیده. او کاندید پُست استانداری «باریناس» است. انتخابات قرار است یکشنبه آینده برگزار شود.
«آدان» باید از شکست احتمالی چاوز‌ها در این استان که رئیس جمهور آن را‌گاه و بیگاه گهوارۀ انقلاب می‌نامد جلو گیری کند.
انتخابات استانداران ایالتهای مختلف نخستین آزمون رئیس جمهور پس از شکست سال پیش در رفراندم تغییر قانون اساسی محسوب می‌شود. در آن زمان چاوز نتوانست طرح خود را برای تغییر قانون اساسی به کرسی بنشاند. طرحی که در صورت موفقعیت می‌توانست به او امکان نا‌محدود برای انتخاب شدن مجدد را بدهد.
براساس همۀ پُرسی‌ها احتمال به قدرت رسیدن اپوزسیون در شش ایالت مهم بسیار است. نکته جالب اینجاست که بخشی از مخالفین جدی این دوره از انتخابات همراهان قبلی رئیس جمهور هستند که حالا بعنوان کاندیدای مستقل در انتخابات شرکت کرده‌اند. بطور مثال رقیب سر سخت «آدان» در باریناس یکی از همفکران سابق چاوز «سیمون یمیننر» است که
می‌گوید: ما از حکومت خانوادگی چاوز‌ها به تنگ امده‌ایم. او یک سلسلۀ جدید براه انداخته. در مقیاسی کوچک باریناس نمایانگر اوج و حضیض فرمانده چاوز می‌تواند باشد. یک بزرگراه چهار بانده به سوی «سابانتا» زادگاه چاوز کشیده شده و درست در وسط آن نرده‌های مابین اتوبان را برداشته‌اند. وقتی که چاوز تصمیم به بازدید از محل تولد خود را بگیرد می‌تواند با جت اختصاصی روی اسفالت بزرگراه فرود آید.
تابلوهای شهر به دستور «آنیبال چاوز» شهردار به رنگ سرخ نقاشی شده. خانه زادگاه رئیس جمهور صورتی است و فعلاً دفتر حزب در آنجا مسقر است. بسیاری از خیابان‌ها در این شهر غبار آلود اسفالت نشده‌اند و برای گذر از آن پس از باران باید تا زانو در گل فرو رفت. «هوگودِلوسِ ریس چاوز» و زنش با پسر بزرگترشان تا پایان دهه شصت اینجا سکونت داشتند و پس از آن به باریناس نقل مکان کردند. یکی از همسایگان قبلی می‌گوید «هوگو» دومین پسر و قابل تحمل ترینشان بود. به اسلحه عشق می‌ورزید و به تاریخ علاقه داشت. پدر هوگو عضو حزب دمکرات مسیحی «کوپی» بود ولی پسرانش مخالف این قدرتمندان فاسد و احزاب یکه تازی بودند که به عقیده آنان تا زمان تشکیل کابینه چاوز در سال ۱۹۹۸ اهرمهای قدرت را در ونزوئلا به دست داشتند.
«دونا اِلنا» با ارادۀ اهنین خود همیشه راهی برای حفظ اتحاد خانوادگی پیدا می‌کرد. آنان با حقوق معلمی زندگی ساده‌ای را می‌گذراندند. امروز اما میزان در آمد استاندار جزو اسرار محسوب می‌شود. هر چند «دونا اِلنا» علاقه‌اش را به جواهرات علناً به معرض نمایش می‌گذارد. شایعات فراوانی برسر نحوه گرد آوری ثروت توسط خانواده «چاوز» در «باریناس» بر سر زبانهاست و دو پروندۀ اختلاس در همین رابطه در دادستانی مختومه اعلام شده.
شهروندان از رسوایی استادیوم فوتبال «کارولینا» می‌گویند. این مجتمع ورزشی قرار بود سال گذشته برای مسابقات جام آمریکا افتتاح شود. اما تا امروزبه پایان نرسیده. فقط بازی امریکا- پاراگوئه در زمین نمی‌ه کاره و در روشنایی روز انجام شد. چون حتی نورافکنهای استادیوم هم آماده بهره برداری نبودند. مسئولیت امور مالی این طرح بزرگ برعهدۀ «آدلیس چاوز» بوده. داستانهای دیگری هم بر سر زبانهاست. مثلاً کارخانۀ دولتی تصفیۀ شکر با بودجه‌ای ۱۰۰ملیونی که تا حال سه بار توسط رئیس جمهور افتتاح شده ولی هنوز نیمه کاره است یا ماجرایی که دهقانان را بشدت برآشفت. چاوز آنان را قانع کرده بود تا زمینهای زیرکشت ذرت و برنج را به مزارع نیشکر تبدیل کنند و حالا نا‌چار شده‌اند نیمی از محصول خود را بسوزانند. چون امکان تبدیل آن به شکر وجود ندارد. در این باره یکی از طرفداران سابق چاوز به نام ««دیویدهرناندز» می‌گوید:» رئیس جمهور سر مردم کلاه گذاشت.
اهالی «سابانتا» زادگاه رئیس جمهور هم نظر خوشی راجع به خانوادۀ او ندارند و حتی در اعتراضات دانشجوئی سه هفته گذشته کار به نبرد خیابانی کشید که طی آن سه پلیس و هشت تظاهر کننده زخمی شدند و «هرناندز» دوبار به مرکز سازمان امنیت احضار شد. او همچنین چندین بار تهدید به مرگ شده و شب‌ها فقط با محافظ از خانه خارج می‌شود. چاوز هیچگاه علناً در مورد رفتار افراد خانواده‌اش موضع گیری نکرده. اما گفته می‌شود در نشست‌های خانوادگی نارضا یتیش را از ریخت وپاش‌ها وثروت اندوزیهای فامیلش به اشکال مختلف نشان می‌دهد. در باریناس می‌گویند که او ماشین مجلل برادرش «آرگینس» را با چوب بیسبال در هم شکسته و فقط مادر «اِلنا» توانسته دوباره بین آنان صلح و صفا برقرار کند. در حقیقت قرار بود «آرگینس» جانشین پدر شود. اما پس از رسوایی‌های پی در پی، رئیس جمهور او را از تیررس انظار عمومی دور کرده. رقیب انتخاباتی «آدان» اعتقاد دارد که چاوز نمی‌خواهد در این زمینه ریسک کند.
برادر بزرگ «آدان» که حالا وارد میدان شده با گشاده دستی هدایای انتخاباتی پخش می‌کند تا بتواند با همۀ اتفاقاتی که افتاده روحیه مردم را بالا ببرد.
طرفداران چاوز در یکی از محلات فقیر نشین «باریناس» گوشت خوک و یخچال را با قیمتی نازل می‌فروشند. (قهوه مارک ونزوئلا- صدرصدملی) اما از همه بیشتر طرفدار دارد. پس از برقراری اقتصاد سوسیالیستی کمبود قهوه هم در فروشگاه‌ها دیده می‌شود و پنج بولیوار برای نیم کیلو قهوه قیمت بسیار مناسبی است. پزشکان کوبایی که فیدل کاسترو در برابر نفت ارزان به ونزوئلا فرستاده عینک و داروی مجانی برای مردم تجویز می‌کنند. نجاری به نام «آلبرتو بوئنو» ازمحله می‌یاردین۲ که برای دریافت عینک صف ایستاده با اطمینان می‌گوید: «ما همه به نفع آدان رای می‌دهیم. حزب فراگیر سوسیالیستی – رئیس جمهور امشب در استادیوم ورزشی حاشیه شهر کنسرتی برای جوانان برگزار خواهد کرد. هر چند برای شرکت کنندگان اتوبوسهای مجانی در نظر گرفته شده اما استادیوم همچنان برای جمعیت حاضر، بسیار بزرگ بنظر می‌رسد. برادر رئیس جمهور ازخیر نطق می‌گذرد وفقط به دست تکان دادن اکتفا می‌کند. در جایگاهی اختصاصی که با مخمل سرخ پوشانده شده والدین چاوز دیده می‌شوند. «دونا اِلنا» مشتش را به علامت نبرد با قاطعیت بالا می‌برد. پیش از انتخابات یکشنبه آینده او هرروز برای نیایش به کلیسا خواهد رفت تا برای موفقعیت پسرانش دعا کند.