حیوان حرام در غزه
Mon 24 10 2011
مجید صدقی
majidsedghi@yahoo.com
اسلام نخستین دینی نیست که خوردن گوشت خوک را حرام کرده بلکه پیش از این ,آیین یهودی نیز آن را تحریم کرده بود . در شریعت یهود گناهکاران به خوک تشبیه شده اند و در داستان ها خوک به عنوان شیطان معرفی شده است. در انجیل آمده :
همانا خوک نجس است , نه گوشت آن را بخورید , نه به جسد مرده اش دست بزنید.
با همه این سفارش های موکد دینی اگر شما ( فرض کنیم مسلمان هستید ) به طور تصادفی با یک خوک روبه رو شوید و مجبور باشید اورا نگاه دارید چه می کنید . آن هم وقتی در ( غزه ) ساکن هستید و در کنار شما یهود ی نیز حضور دارند .
وقتی خوک ها بال دارند عنوان انگلیسی نخستین فیلم بلند Sylvain Estibal کارگردان فرانسوی – اسرائیلی است که با زبانی طنز در پیش زمینه مناقشه اسرائیل و فلسطین , حکایت (جعفر ) ماهیگیرفقیر فلسطینی را بازگو می کند که پس از یک روز توفانی که صید ماهی در دریا را برای او ناممکن می سازد , در تورماهیگیری خود یک خوک چهل و پنج کیلویی را می یابد که از یک محموله کشتی به درون تور او افتاده است !
این فیلم که اخیرا با عنوان ( خوک غزه ) در سینماهای فرانسه برروی پرده آمده یک تمثیل سیاسی است که روابط اعراب و اسرائیل درخاورمیانه را هجومی کند. واز سویی دیگر به وضعیت بجرانی یک مسلمان که با همسرخود در یک خانه مجقر که پشت بام آن در اختیار سربازان اسرائیلی است زندگی سختی را می گذراند اشاره می کند . نکته مضحک و در عین حال دردناک فیلم این است که چگونه به دلیل تعصب های مذهبی , یافتن یک خوک برای ماهیگیر فقیری که همه آرزوی او صید ماهی های بزرگ است به یک فاجعه ومصیبت تبدیل می شود.
جعفر تصمیم می گیرد خود را از شر این حیوان نجس نجات دهد ولی مدتی بعد به سفارش دوست آرایشگرش تلاش می کند خوک را بفروشد تا با فروش آن بتواند زندگی نابسامان خودرا بهبود بخشد. که البته موفق نمی شود . اوسپس برای فروش خوک, بایک زن جوان یهود روسی که یک مزرعه دارد از پشت حصار سیم ارتباط برقرارمی کند . زن که نامش یلناست به او می گوید که خوک را نمی خواهد ولی برای پرورش خوک در مزرعه اش نیاز به اسپرم خوک نر دارد . جعفر پس از آن که درمی یابد خوک او نر است فروش تدریجی اسپرم خوک را به زن روسی آغاز می کند و پس از مدتی وضعیت مالی او بهبود می یابد ولی از آنجا که هچ چیز در غزه از چشم های کنجکاو سربازان اسرائیلی و نیز فلسطینی های مسلمان پنهان نمی ماند بزودی راز جعفر و نگاهداری خوک فا ش می شود . وی از سوی یک گروه ازاسلام گرایان افراطی به گناه کافربودن و جانبداری از دشمن به مرگ مجکوم می شود و برای پاک شدن گناهانش بمب های انتحاری به دور کمر او و نیز خوک بینوا می بندند ! جعفر خودکشی را می پذیرد ولی در یک فرصت مناسب بمب های انتخاری را از دور کمر خود باز می کند و تصمیم به فرار می گیرد.......
به گفته سیلواین استیبال , کارگردان این فیلم از آنجا که موضوع فیلم می توانست خیلی حساس وبحث انگیز باشد او سالهای بسیاری را برای نوشتن فیلمنامه صرف کرد. او درمورد رسیدن به ایده این فیلم یاد آورشد زمانی که در یکی از بنادر اروگوئه کشتی هایی راکه بار آن ها گوسفند بود نگاه می کرد پیش خود تصور کرد که اگر بار کشتی ها به جای گوسفند , خوک بود چه اتفاقی می افتاد. استیبال در این مورد با دوست عکاس اسرائیلی اش صحبت کرد و او در پاسخ گفت می داند که یهودی ها هبچ گاه دوست ندارند که خوک ها زمین اسرائیل را لمس کنند.
استیبال شاید به ا ین دلیل که یک روزنامه نگار و نویسنده است می خواست دراین فیلم به واقعیت های امروز درخاورمیانه بپردازد . هرچند داستان (خوک غزه) واقعی نیست ولی مسائلی را مطرح می کند که تماشاگر را با واقعیت های پنهان در خاورمیانه آشنا می سازد. از سویی دیگر کارگردان تاکید می کند که می خواسته یک فیلم شاعرانه رویا مانند بسازد به ویژه در صحنه نهایی فیلم . پایان فیلم نمایی از رقص شادمانه گروهی از جوان های معلول است . در حالی که هم فلسطین ها ( که جعفر نیز در میان آن هاست ) و هم اسرائیلی ها شادمانه شاهد رقص جوان ها هستند . این صحنه می تواند نمادی از آرزوی صلح و آشتی میان اعراب و اسرائیلی ها باشد.
کارگردان برای ساخت فیلم تلاش کرد تا از کلیشه های رایج دوری کند. به طور نمونه مسلمان های فیلم ریش ندارند حتی گروه افراطی مسلمان که قهرمان فیلم ( جعفر ) را کافرو مستحق مرگ در راه خدا می دانند. او می گوید : همسرجعفر مانند همه زن های عرب خونگرم نشان داده می شود وبه هیچ وجه کاریکاتوری از زن مسلمان که معمولا در فیلمهای سینمایی نمایش داده می شود نیست .
استیبال برای نقش جعفر ماهیگیر فلسطینی , ساسون گابای یک بازیگر اسرائیلی که متولد بغداد است را انتخاب کرد. به گفته کارگردان چهره انسانی این بازیگر باعث شد تا اورا برای نقش جعفر انتخاب کند . و تاکید می کند که نقش ساسون در این فیلم برای او یادآور فیلم های چارلی چاپلین است . به ویژه فیلم ( دیکتاتور بزرگ ) و صحنه معروف سخنرانی چاپلین که همه را به صلح دعوت می کند . ساسون بازیگربا استعدادی است که پیش از این در فیلم هایی مانند ( ملاقات در فانفار) , و ( سلام خدا خافظ ) بازی های خوبی ارائه داده بود. به رغم معصومیتی که در چهره این بازیگر در فیلم می بینیم به نظر می رسد شخصیت جعفر نشان دهنده مردی است که برعلیه دنیا می جنگد زیرا که در غزه همه برعلیه اوهستند : سربازها , ماهیگیرها , گروه جهاد اسلامی و حتی دریا که برای او به جای ماهی , خوک هدیه می دهد !
استیبال برای یافتن یک خوک وقت زیادی صرف کرد تا سرانجام یک خوک ماده ویتنامی به نام شارلوت از بین پنج خوک انتخاب شد . البته در فیلم این خوک به عنوان خوک نر معرفی می شود ولی به گفته کارگردان به این دلیل که شارلوت بسیار باهوش به نظر می رسید برای فیلم انتخاب شد.
اگرچه ماجراهای فیلم در غزه فلسطین می گذرد ولی به دلیل مشکلاتی که برای فیلمبرداری در غزه وجود دارد کارگردان , مالت را برای فیلمبرداری انتخاب کرد.
این فیلم که محصول مشترک فرانسه ,بلژیک و آلمان است برای اولین بار در فرانسه به نمایش درآمده و قراراست در آمریکا , انگلستان و دیگر کشورها برروی پرده سینماها بیاید . ولی هنوز معلوم نیست شانسی برای نمایش در کشورهای عربی ویا اسرائیل وجود دارد یا خیر.
|
|
