كانون پناهندگان سياسي ايراني- برلن
بهـــاران خجستـــه باد
در آستانه ۲۵ مین سالگشت تاسیس كانون پناهندگان سياسي ايراني در برلن فرا رسيدن نوروز و آغاز سال ۱۳۹۰
Tue 22 03 2011
را به همه تبعيديان ، پناهجويان، پناهندگان و مهاجران ايراني و افغانستانی تبريك گفته و اميدواريم كه اين سال با سلامتي ، موفقيت و زندگي اي راحت تر براي همه همراه باشد.
در سال گذشته نيز فرار از جمهوري اسلامي ايران همچنان ادامه داشت: در اين سال ۲۴۷۵ ايراني در آلمان تقاضاي پناهندگی کردند، ۱۱۱% بیش از سال پیش، كه نشان دهنده استمرار فشارهاي سياسي، اجتماعي، فرهنگي، جنسيتی و اقتصادي بر مردم ايران مي باشد. در این سال همچنین ۵۹۰۵ افغانستانی در آلمان تقاضاي پناهندگی دادند، ۷۵% بیش از سال ۲۰۰۹ ، كه نشان دهنده نقض روزانه حقوق انسانی در افغانستان است.
وضعیت اسفبار حقوق بشر در ایران و نقض سیستماتیک آن در ۳۲ سال گذشته، در سال پیش ابعاد جدیدی به خود گرفت. بيدادگاههاي رژيم عليه مخالفين، دگرانديشان و منتقدين، ضرب و شتم و شكنجه زندانيان، تجاوز، اعدام هاي بي شمار، سنگسار، حمله سيستماتيك به حقوق زنان، دانشجويان، كارگران، جوانان، معلمان، اقلیتهای ملی و قومی و جنسی و مردم کوچه وخیابان .... دگربار نشان مي دهد كه تثبیت حقوق دمكراتيك در اين سيستم ميسر نمي باشد و براي بسياري راهي جز فرار از كشور باقي نمي گذارد. وخامت وضعیت حقوق بشردر سال گذشته در ایران به حدی بود که همه سازمانهای بین المللی نیز از بدترشدن این وضعیت صحبت می کنند. اعدام های چند صد نفر، هجوم وحشیانه به مردم در معابر عمومی، حمله مداوم به نویسندگان، وکلا، روزنامه نگاران، کارگران، دانشجویان ، فعالین جنبش زنان و فعالین حقوق اقلیتهای ملی وقومی و جنسیتی و فشار هرچه بیشتر به زندانیان سیاسی و ترتیب دادن شوهای تلویزیونی "اعتراف" و جلوگیری متعدد از خروج بسیاری از فعالان سیاسی- اجتماعی و سانسور کم نظیر فقط چند مثال این وضعیت اند. این مسائل و مشکلات فقط به درون ایران محدود نگشته و جنبه بین المللی نیز به خود گرفت: ایران در سال گذشته نیز همچنان یکی از کانونهای بحرانی در منطقه بود، متاسفانه نگاه جامعه جهانی بیشتر به مشکلات سیاست های اتمی رژیم دوخته شده و نقض سیستماتیک و روزانه حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران معمولا به حاشیه رانده شده، و این وظیفه نهادهای مدافع حقوق بشر از جمله کانون ما را دوچندان کرده است. در همین رابطه می توان به تشدید فعالیت نیروهای امنیتی رژیم ایران در خارج از کشور و در آلمان هم اشاره کرد، که دادستانی کل آلمان را نیز وارد ماجرا کرده است و بنا بر تقاضای آنها برخی از عوامل ایران در برلن و دیگر شهرهای آلمان دستگیر شده اند. علاوه بر این ما در سال گذشته شاهد تشدید سیاست نمایندگیهای رژیم در خارج از کشور برای برپائی نهادهای "فرهنگی" و نفوذ در نهادهای علمی و تخصصی نیز بودیم. پس از واکنش های کم نظیر ایرانیان در خارج از کشور به نقض گسترده حقوق بشر در ایران تهدیدهای دستگاه امنیتی بر ایرانیان فعال در خارج از کشور، و در این میان در برلین و دیگر شهرهای آلمان، و خانواده های آنها در ایران افزونی گرفت.
با وجود اين فشارهای اجتماعی- سیاسی در بسیاری از کشورها و كاهش شديد تعداد متقاضيان پناهندگي در سال گذشته "غرب" و به ویژه اتحادیه اروپا تمايل شديدي به كشيدن حصار و نظامي كردن مرزهاي خود و فشار بر پناهجويان درون اين كشورها دارد. در اين رابطه و فقط به عنوان مثال ميتوان به سياستهاي كشورهاي اروپائی از جمله اسپانیا و ایتالیا و یونان و به ویژه به رفتار غیر انسانی آنها با پناهجويان در سال گذشته اشاره کرد. در سال گذشته پیگیری وضعیت پناهجویان ایرانی و افغانستانی در یونان و ترکیه یکی از کارهای عمده کانون بود که همچنان در دستور کار است. تعداد کمی از پناهجويان ایرانی در ترکیه از طرف آلمان پذیرفته شدند. تلاش برای پذیرفتن هرچه بیشتر پناهجويان در حاشیه اتحادیه اروپا در آلمان به یکی از فعالیتهای مهم ما تبدیل شده است. پس از ماه ها تلاش در ژانویه امسال توافقی میان وزارت کشور آلمان و دادگاه قانون اساسی این کشور صورت گرفت، که بر اساس آن پناهجویانی که تا پایان ۲۰۱۱ از طریق یونان وارد آلمان شده اند به یونان پس فرستاده نمی شوند. در آلمان فدرال به اجرا در آمدن قانون جدید مهاجرت، بیش از کمک به مهاجران و پناهندگان و پناهجویان، باعث ترس، محدودیت حقوق ودست اندازی به خصوصی ترین جنبه های زندگی آنان شده است. فشار زیاد به برخی از پناهندگان، از جمله پناهندگان ایرانی، به دلایل سیاسی و بررسی دوباره پرونده شان به منظور محدود کردن موقعیت پناهندگی آنها، فشار بر مهاجران دارای تابعییت دوگانه و سختگیریهای اداره امور پناهندگی در بررسی دلایل پناهندگی پناهجویان از پیامدهای تصویب این قانون بوده، هرچند این قانون در موارد بسیار کمی تسهیلاتی برای پذیرفته شدگان پناهندگی از نظر مسائل انسان دوستانه قائل شده است.
در سال گذشته مقاومت علیه این ناملایمتی ها و تلاش برای بهبود وضعیت پناهندگان، پناهجویان وایرانی و افغانستانی مقیم برلن برای کانون پناهندگان سیاسی ایرانی در برلن و دیگر نهادهای مدافع حقوق پناهندگان وحقوق بشر در صدر کارها قرار داشته است: اقامت نسبتا بی دردسر پناهجویان در آپارتمانهای خصوصی، بهبود نسبی امکان یادگیری زبان آلمانی حتی در دوران پناهجویی و دسترسی به کارتهای استفاده از وسائل نقلیه عمومی با قیمت نازلتر و جا به جایی آزادانه حداقل میان استان های برلین و براندنبورگ از جمله این فعالیت ها می باشد. ولی در همین جا نمی توان از ورود بسیار مشکل پناهجویان به آلمان، سیاست خشن اخراج پناهجویان که گریبانگیر پناهجویان ایرانی نیز شده است، عدم جا به جایی آزادانه پناهجویان وطولانی بودن بیش از حد دوران پناهجویی نام نبرد.
هرچند بیش از دو سال از تصویب اجازه اقامت برای کسانی که مدت طولانی در آلمان هستند، می گذرد ولی استفاده و یا اعطا آن بقدری بوروکراتیک و دست وپا گیر است که عملا تعداد بسیار کمی توانسته اند تا کنون از آن استفاده کنند. مدت اعطا این اقامت فعلا تا پایان سال ۲۰۱۱ تعیین شده و ابتکارات متعددی برای راحت تر کردن آن در کارند.
از سپتامبر سال گذشته با توافق سنات برلین مشاوره پناهجویان و افغانستانی های مقیم برلین نیز به عهده کانون گذاشته شد و ما از آن تاریخ به مرکز مشاوره ایرانیان و افغانستانی های مقیم برلین تبدیل شدیم.
در دسامبر سال گذشته در برلین به عنوان اولین استان آلمان قانون انتگراسیون (همپیوندی) به تصویب رسید. نماینده کانون به عنوان یکی از شش نماینده مهاجرین در شورای مشاور دولت برلن برای مسائل مهاجران و پناهندگان در برلین در تدوین آن نقشی مستقیم داشت.
در رابطه با دیگر فعالیتهای کانون می توان به ادامه کاری در اولين شوراي مهاجران در برلين – براندنبورگ اشاره كرد كه كانون پناهندگان سياسي در برلن از موسسان آن بود. انتخاب نماینده کانون پناهندگان در شورای مشاور دولت برلن برای مسائل مهاجران و پناهندگان برای بار چهارم و شرکت فعال در گروههای کاری این شورا همچنان ادامه دارد. علاوه بر آن نمایندگان کانون بطور مستمر در مجمع تازه تاسیس "کنگره والدین" برلن و نشست های سراسری آموزگاران فارسی زبان در آلمان و اروپا شرکت دارند. به کانون در سال ۲۰۰۹ به عنوان یکی از اولین نهادهای مهاجرتبار مدرک کیفیت مدیریت اعطاء شد، که سال گذشته نیز تمدید گردید.
در سال گذشته كمك به مشكلات پناهندگان و پناهجويان ایرانیان و افغانستانی های مقیم برلین و همراهي آنان در ادارات و موسسات همچنان مهمترين عرصه كار ما بود: همراهي حدود ۴۵۰ نفر در ادارات و موسسات مختلف، بیش از ۱۰۰۰ مشاوره حضوري، ۲۰۰۰ مشاوره تلفني در برلن و حدود ۶۰۰ مشاوره تلفني براي خارج از برلن و سازمان دهی بیش از ۳۰۰ دوره و کلاس و حضور مرتب نمایندگان کانون در محل های زندگی پناهجویان، گوياي بخشي از فعاليتهاي روزانه ما ميباشند. کانون با پروژه های متعددی براي تسهيل هر چه بيشتر ادغام و همپیوندی ايرانيان و افغانستانی ها در جامعه جديد فعاليت مي كند: پروژه زنان، پروژه مدرسه فارسي، پروژه جوانان، كلاسهاي متعدد يادگيري زبان آلماني و اشنائی با کشور آلمان، دورهای يادگيري كامپيوتر، جلسات متعدد و منظم سياسي، فرهنگي و اجتماعي و همكاري منظم و ممتد كانون با ديگر نهادها، احزاب و سازمانهاي آلماني و غير آلماني گوشه های ديگري از فعاليتهاي سال گذشته ما را در بر مي گیرد. در مورد وضعيت تابعيت ايراني ها در آلمان در سال گذشته شاهد موانع بوروكراتيكي، بویژه درمورد داشتن کار ثابت، بوديم كه در نشست هاي متعدد با مسئولين ادارات بخش ها، مسئول امور خارجيان در برلن و نمايندگان احزاب در پارلمان برلن آنها را مطرح و براي رفع آنها پيشنهادهاي مشخصي ارائه كرديم. مشکلتر شدن آوردن خانواده از ایران و چگونگی صدور ویزای مخصوص در این رابطه از دیگر موضوعات کاری ما و مقامات رسمی ادارات بود.
نمایندگان کانون در این سال در جلسات عمومی، در مصاحبه های مطبوعاتی و از طریق رسانه های ایرانی در برلن در توضیح قوانین و امکانات جدید به جامعه ایرانی می کوشند. خروج اجباری بسیاری از فعالان سیاسی از ایران و اقامت آنها در ترکیه، یونان و شمال عراق ابعاد جدیدی از کار را برای کانون در پی داشت. ابتکارات متعددی برای کمک به این ایرانیان در دست اند تا امکان پذیرش آنها را در آلمان و دیگر کشورهای اروپائی تسهیل کنند. انبوهي از جلسات، مصاحبه ها، گزارشها و نشست با مسئولان احزاب و نهادهاي دولتي و غير دولتي، و همچنين شركت منظم در جلسات نهادهاي انسان دوست، حقوق بشري، پناهندگي و مهاجرین، موقعيت هائي بودند تا دست اندركاران و افكار عمومي با خواست ها و مشكلات ايرانيان و افغانستانی های مقيم برلن آشنائي بيشتري پيدا كنند.
برشمردن اين نكات مانع از آن نمي شود كه به مشكلات بزرگي با آنها روبرو هستیم اشاره اي نشود. دولت برلن با مشكل مالي جدي دست به گريبان است و بنا به تجربه، نهادهاي اجتماعي از اولين موسساتي هستند كه متاسفانه با سياستهاي كم كردن امكانات مواجه خواهند شد. كانون پناهندگان نيز به طور مستقيم شامل اين امر بوده و امكان استمرار كاري آن نسبت به سالهاي گذشته كاهش جدي يافته است، به عنوان نمونه بودجه مدرسه فارسی کانون از ابتدای سال ۲۰۰۷ کاملا قطع شد. با تمام این مشکلات در سال گذشته برنامه ها و دوره های متعدد و جدیدی بویژه برای تازه واردین ایرانی و افغانستانی، زنان و همچنین مشاوره حقوقی رایگان سازمان دهی شدند. وب-سایت کانون در سال گذشته نیز مورد استفاده قابل توجهی قرار گرفت.
علاوه بر وظايف روزانه فوق، كانون پناهندگان فعالانه عليه نقض روزانه و سيستماتيك حقوق بشر در ايران، كه عامل اصلي فرار و آواره گي پناهندگان ايراني است ودر سال گذشته ابعاد ویژه ای گرفت، فعاليت كرده و در سطوح مختلف سعي در برجسته كردن اين نقض وحشيانه حقوق انساني در مجامع ايرانيان و بين المللي، بويژه در رسانه هاي عمومي آلماني، داشته و در اين راستا حرکات اعتراضي متعددي را راسا و در بیشتر موارد با همکاری و اتحاد با دیگر نهادها سازماندهي كرد.
پناهندگان ، تبعيديان و مهاجران ايراني،
اميدواريم كه مبارزات مردم ايران براي دمکراسی، آزادي و برابري روزي به ثمر نشيند و بهاران در ايراني دمكراتيك جشن گرفته شود.
كانون پناهندگان سياسي ايراني- برلن
(مارس ۲۰۱۱ - فروردین ۱۳۹۰)