جاسوس دوجانبه در شبکهً اتمی دکتر عبدالقدیر خان
ترجمه زری طبائی
Tue 2 09 2008
شرکت لوله سازی و تولید پمپ فابفر در وتسلر در کشور سوئیس که از سال ۱۸۹۰ تاًسیس شده است یکی از شرکت های معتبر وشناخته شده تولید پمپ های اتمی در دنیاست. شرکت فایفر سال ها است که دقیق مواظبت می کند مبادا تولیداتش به دست مشتریان بد نام و یا مسئله دار نیفتد.
چند سال پیش کارمندان سازمان جهانی کنترل اتمی و سازمان امنیٌت آلمان از رئیس شرکت در بارهً هفت پیستون پمپ غلطکی با سری شماره های مخصوص ساخت این شرکت که در نیروگاه اتمی ایران در نطنز و در انبارهای لیبی پیدا کرده بودند، خواستار اطلاعات شدند. آن ها از شرکت فایفر خواستند که نام خریداران این هفت پمپ را با سری نمره مشخص که در نیروگاه نطنز از آن ها استفاده شده است را، فاش کند. امٌا مسئله ای که به سهولت روشن گردید این بود که این هفت پمپ را شرکت فایفر در سال ۲۰۰۰ نه به ایران و نه به لیبی فروخته، بلکه به یک شرکت دولتی امریکائی که تخصصش در تولید آهن (فلز) اسلحه های اتمی در شهر لس آلاموس در ایالت نیو مکزیکواست، فروخته و صادر کرده است. این قرارداد که به مبلغ ۴۰۰۰ دلار ناقابل بوده است یکی از معاملات معمولی شرکت فایفر است.
هیج چیز ظاهرآ غیر معمولی در این قراردار وجود ندارد. فقط این که سازمان جاسوسی و مخفی امریکا سیا این پمپ هارا سفارش داده و از طریق افراد رابط به ایران و لیبی فرستاده است. ارسال این پمپ ها به ایران صحیح است ولی علٌت که این پمپ ها درایران به درستی کار نکنند و اشکال فنٌی داشته باشند، مربوط می باشند به نقش امریکا و ماًموران جاسوس او که به دستور سیا در لس آلاموس این پمپ هارا دست کاری کرده اند.
در گزارشی که اخیرآ در « نیویورک تایمز » منتشر شده است، پرده از حقه ، کلک و تقلب هائی بر می دارد که مخصوص این نوع کارهای خطرناک جاسوسی است. ماًموران سازمان امنیٌت و جاسوسی در شبکهً اتمی دکترعبدالقدیر خان دانشمند اتمی پاکستانی نفوذ کرده بودند. قبل از آن که در پاًئیز در سال ۲۰۰۳ کشف و لو رود. چند نفر از این فاچاقچیان اتمی از جمله فریدریش، ارس و مارکو تینر که در سویس بر علیه آنان به عبوان همکاران و جاسوس اتمی محاکمه ای در جریان است، اول قفط یک ماًمور ساده و خبر جین بودند ولی بعدآ رسما با سازمان جاسوسی امریکا سیا همکاری فعٌالانه داشته اند.
در مقابل این همکاری گویا مبلغی در حدود ده میلیون دلار دریافت کرده اند. بعد از این که امریکا چتر حمایتی خود را از این شبکه دریغ کرد و کار آن علنی شد، یعنی در حقیقت لو داده شد، یکی از این تینر ها چکی به مبلغ دو میلیون دلار از یکی از دوستان در واشنگتن دریافت کرد. به عنوان پاداش.!
گزارش های متعددی حاکی از این است که امریکا از مدت ها پیش از برنامه اتمی لیبی خبر داشته و دقیقا در جریان کار و مرحلهً پیشرقت نیروگاه اتمی نطنز ایران هم بوده است. یکی از مقامات بالای سازمان امنیٌت و جاسوسی دولت آلمان می گوید: که قرارداد و ارسال لوازم مورد نیاز ایران برای صنعت اتم یک عمل برزگ جاسوسی بوده است وکشف این شبکه باعث شده که چگونگی بازارسیاه برای ساختن نیروگاه اتمی و صنعت آن کمی واضح تر شود.
دو نویسنده امریکائی به نام های دوگلاس فرانتس و کاترین کولینس تحقیقاتی در این زمینه انجام داده و کتابی مفصٌل با نام « بمب اتمی جهادیست ها » نوشته اند وگزارش روزنامه نیویورک تایمز هم نکاتی مهمی را به آن اضافه کرده و آن را تکمیل کرده است.
بعد از خواندن گزارش سئوال های متعددی به ذهن خواننده خطور می کند که چرا این شبکه را قبل از پاًئیز ۲۰۰۳ از بین نبرده اند؟ زیرا در آن زمان در دریای مدیترانه در بنادر ایتالیائی تارنت یک کشتی آلمانی که محموله ای برای لیبی بار زده بود، متٌوقف شد. آیا به این دلیل که می خواستند زمانی مناسب تر پیدا کنند و یا می خواستند که شبکه های بیشتری را به دام اندازند؟ حتی ماًموران سازمان امینٌت آلمان هم نمی دانستند که از روی مدارک هم به طور مخفیانه کپی شده و به جاهای دیگر منتقل داده شده است.
چرا سازمان سیا نتوانست جاسوسان خود را حفظ کند و از دستگیری آنان توسط دولت های مربوطه جلوگیری کند؟ مثلآ مهندس ارس تینر که از سال ۲۰۰۰ با سازمان سیا همکاری داشته است، در اکتبر سال ۲۰۰۴ در آلمان توسط ماًموران ادارهً امنیٌت و جاسوسی آلمان دستگیر شد. او مدتی را بازداشتگاه راین باخ گذراند و سپس به کشور سویس تحویل داده شد.ولی دولت امریکا اقدامی در این زمینه به عمل نیاورد و حتی فشاری هم بر دولت آلمان نیاورد. برادرش هم مارکو در زندان بهسر می برد. فقط پدرشان آزاد می گردد. خانوادهً تینر به خاطر ارسال صنعت اتم به لیبی در سویس تحت تعقیب هستند و قرار است به زودی محاکمه گردند.
آیا می توان سویس را به عنوان یک کشور با موازین قانونی به شمار آورد؟ درست زمانی که دادگاه مشغول بررسی اتهامات بر علیه خانوادهً تینر بود، دولت سویس در پاًئیز گذشته اجازه داد که تحت نظر و با کنترل سازمان جاسوسی امریکا سیا و سازمان بین المللی اتم ۳۰۰۰۰ برگه و اسناد مهم را پاره پاره کرده وآنان را از بین ببرند. ظاهرآ به این دلیل که مدارک مهم از جمله نقشهً ساختمانی نیروگاه های اتمی ایران، گاز سایتیفوز ونقشهً سیستم هدایتی اسلحهً اتمی در دست نامحرم وافراد مغرض نیفتد. کریستف بلوخر، وزیر سابق دادگستری سویس در سفری که در جولای سال ۲۰۰۷ به ایالات متحدهً امریکا داشت و در ملاقاتی که با مقامات عالی رتبهً سازمان سیا و اف بی آی داشته با آنان راجع به این قضیٌه مشورت کرده بود. او اظهار داشت که: « وقتی که انسان برای صلح جهانی تلاش می کند باید هزینه اش را هم بپردازد» و با این گفتار از عمل غیر قانونی دولت سویس در رابطه با از بین بردن مدارک مهم برای دادگاه حمایت کرد.
امٌا این عمل برای صلح جهانی انجام نیافته بلکه مدارک به این دلیل قیچی قیچی و پاره شدند که سازمان سیا نمی خواست هیچ کس از شبکه جاسوسی و این شکل همکاری غیر معمول سر در بیآورد. آیا دادگاه سویس می تواند با توجه به نابودی مدراک و اسناد خانوادهً تینر را محاکمه و محکوم کند؟ ارس تینر هم در یکی از جلسات دادرسی شکایت کرده که به خاطر از بین بردن مدارک او نمی تواند ثابت کند که عامدآ و آگاهانه وسایل سفارشی را دستکاری کرده است.
این یک ماجرای بسیار عجیب و پیچیده است که هر دفعه یک قسمت کوچکی ازآن آشکار شده و دربارهً آن بحث و گفتگو می شود. درست مثل زمانی که مشخص شد سازمان جاسوسی و امنیٌت انگلیس « ام شانزده » هم در شبکهً اتمی دکتر خان جاسوس و افراد نفوذی دارد و قرار شد در سال ۲۰۰۴ شاهدی مهم ازکشور مالزی در شهر کارلسروهه آلمان در برابر دادگاه عالی شهادت و گزارش بدهد، با کمال تعٌجب یک نفر از سازمان امنیٌت و. جاسوسی کشورمالزی به عنوان مشاور امور حقوقی و وکیل او را همراهی می کرد .
نکته ای که جالب توجه و قابل دقٌت در این اتفاقاٌت است این که ظاهرآ دوران عملیٌات جاسوسی کلاسیک جنگ سرد به سر رسیده است .
ترجمه زری طبائی
زود دویچه سایتونگ 27.08.2008
Süddeutsche Zeitung