محکومیت یاسر گلی و جنبش دانشجویی در کردستان
گفت و گو با بلال مراد ویسی از اعضای شورای مرکزی دانشجویان ادوار تحکیم کرمانشاه
Mon 10 11 2008
رادیو زمانه: بنا بر بیانیه کانون مدافعان حقوق بشر، موارد نقض حقوق بشر در ایران به‌خصوص در مورد اقلیت های قومی در حال افزایش است. در این رابطه در این بیانیه آمده است:
«رعایت حقوق اقلیت‌ها که عامل ایجاد امنیت و تقویت هویت اقوام ایرانی است در صدر تکالیف مدیران و مسوولان در سراسر کشور است. توجه و دقت به این موارد به‌ویژه در مرزها و خطه کردستان و بلوچستان برای حفظ همبستگی ملی و تقویت آن عنایت بیشتری را می‌طلبد.»
متاسفانه پس از اعلام بیرونی این بیانیه، بنابر گزارش دکتر نعمت احمدی، وکیل فعال کرد آقای یاسر گلی، اولین دبیر اتحادیه دمکراتیک دانشجویان کُرد دانشگاه‌های ایران و یکی از فعالین مدنی در شهر سنندج که ۱۳ ماه است در بازداشتگاه اداره اطلاعات و زندان مرکزی شهر سنندج زندانی است به ۱۵ سال حبس در تبعید محکوم شده است. در این رابطه با یکی از اعضای شورای مرکزی سازمان ادوار تحكيم وحدت کرمانشاه، بلال مراد‌ویسی گفت و گو کرده‌ام.
بنا بر گفته آقای دکتر احمدی، متأسفانه دست‌هایی در کارند تا قلم و کاغذ را از فرزندان کردستان بگیرند و به جای آن اسلحه بر دوششان بگذارند و روانه‌ی کوهستان کنند، شما می‌توانید در این باره برای ما توضیح بیشتری بدهید؟
این دست‌ها به خوبی آگاهند که زمانی که فرزندان کردستان قلم و کاغذ در دست، حق خود را بستانند، حق خواهیشان موثرتر و موجه‌تر است. از این رو برای ادامه روند تضییع حقوق شهروندان کرد و سرکوب ندای حق‌خواهی فعالین کرد، سعی در رادیکال جلوه دادن عمل آنان می‌نمایند.
بنابر گفته تمام وکلای دانشجویان کُرد قوه قضائیه اصرار دارد تا یک فعال مدنی را به عنوان یک فرد حزبی در داگاه محاکمه نماید، علت این کار در رابطه دانشجویان کرد چیست؟
منتسب کردن فعالین مدنی و دانشجویی به احزاب اپوزسیون جمهوری اسلامی هزینه برخورد با آنان را برای حکومت کمتر می‌کند و به این بهانه می‌تواند شدت برخورد را نیز افزایش دهد.
در مورد ویژه فعالین کرد، وابسته نشان دادن آنان به احزاب کرد مخالف حکومت، مشروعیت برخورد با آنان را نزد افکار عمومی نیز ایجاد می‌نماید.
اکثر وکلای دانشجویان اظهار داشته‌اند که در حکم دانشجویان کُرد، همیشه بین کمترین و بالاترین محکومیت که در قانون امده است، قضات بالاترین را به دانشجویان کُرد می‌دهند، چرا؟
ایجاد فضای رعب و وحشت هدف چنین برخوردهای حداکثری است. این‌گونه رفتار حکومت جنبه واکنشی نیز دارد، هر چقدر کمیت و کیفیت کنش دانشجویان کرد بیشتر می‌شود، ترس رژیم افزایش یافته و به تبع آن برخورد با فعالین مدنی و دانشجویی شدت بیشتری می‌یابد.
اکثر فعالان مدنی، وکلای دادگستری و سازمان‌های حقوق بشری معتقد هستند که دولت سعی می‌کند اتهام دانشجویان کرد را سیاسی نماید. به نظر شما، دولت از این کار چه هدفی را دنبال می‌کند؟
البته عمل سیاسی به خودی خود نمی‌تواند اتهام باشد، ولو این‌که دانشجو مرتکب آن شود. کما این‌که خود حکومتگران، نهادهای دانشجویی چون بسیج دانشجویی، جامعه اسلامی دانشجویان و در گذشته انجمن اسلامی دانشگاه‌ها را تایید و حمایت نیز کرده‌اند که در فعالیت‌هایشان، عمل سیاسی نمود بارزی داشته است.
اما عمل سیاسی آن گاه که برخلاف میل حاکمیت باشد خط قرمز فعالیت مدنی و از جمله دانشجویان تعریف می‌شود.
مصادیق این‌گونه عمل سیاسی، هیچ‌گاه اعلام نمی‌شود و لذا بنا به سلیقه ی حاکمیت، حتی قلم زدن در یک نشریه دانشجویی که به مسایل صنفی دانشگاه می‌پردازد نیز عمل سیاسی خارج از خط قرمز تلقی شده و با آن برخورد صورت می‌گیرد.
در حال حاضر چند نفر دانشجوی کُرد در زندان هستند، آیا شما می‌توانید نام زندانیان، اتهام، محکومیت و یا وضعیت آن‌ها را برایمان توضیح دهید؟
با این توضیح لازم که تعداد دقیق دانشجویان کُرد زندانی به علت عدم پوشش رسانه‌ای تعدادی از این بازداشت‌ها، همواره در پرده‌ای از ابهام قرار دارد،تا آنجایی که من اطلاع دارم هم اکنون تعداد ۱۵ نفر از دانشجویان کرد در زندان به سر می‌برند که اسامی آنان به شرح زیر است:
حبیب الله لطیفی، حکم اعدام
یاسر گلی، ۱۰ سال زندان و تبعید
ستار پرویزی، ۱۶ سال حبس و تبعید
خه‌بات یوسفی، ۱۳ سال حبس و تبعید
حسین رحمانی، شش سال حبس
صباح نصری، حکم اولیه دو سال دادگاه تجدید‌نظر یک سال و نیم
هدایت غزالی، حکم اولیه دو سال دادگاه تجدید‌نظر یک سال و نیم
خضر رسول مروت، حبس تعزیری سه سال
جمال رحمانی، شش سال حبس و تبعید
امیر رضا اردلان، حکم اولیه یک سال دادگاه تجدید‌نظر شش ماه
راشد عبدالهی، سه سال حبس و تبعید
هانا عبدی، حکم اولیه پنج سال دادگاه تجدید‌نظر یک سال و نیم
روناک صفازاده، وضعیت نامشخص
سیوان فرخ‌نژاد، وضعیت نامشخص
وریا مروتی، وضعیت نامشخص
همچنین تعدادی از دانشجویان کُرد نیز با قید وثیقه به صورت موقت آزادند که پیش‌بینی می‌شود به زودی احکام حبس قطعی آنان نیز اعلام و اجرا شود. از این جمله می‌توان به افراد زیر اشاره کرد:
محمد صالح ایومن (که به تازگی حکم چهار سال زندان دریافت کرده است)، سهراب کریمی، فرشاد دوستی‌پور، پویان محمودیان، پژمان ظفری، پیام حسینی و...
اگر مطلب دیگری در این رابطه دارید، بفرمایید.
ایجاد فضای پرتنش و رادیکال به ویژه در مناطق کردنشین، مطلوب حاکمیت است. در چنین فضایی علاوه بر این‌که برخورد با فعالین مدنی راحت‌تر است و شدت بیشتری به خود می گیرد و دستیابی به هدف فعالان مدنی که همانا به سامان نمودن جامعه‌ی پیرامونشان جهت زندگی بهتر است، دشوارتر می‌گردد.
کنش مدنی بیشتر از هر چیز دیگر نیازمند محیطی عاری از تنش و تعصب است. خشونت عریان حاکمیت نباید موجب شود که فعالین مدنی و دانشجویی کُرد در دام رادیکالیزه کردن فعالیت‌هایشان بیافتند و همواره از نظر و عمل بر فعالیت مدنی مسالمت‌آمیز تاکید داشته باشند.
محمدرضا اسکندری
اسعد سلامی
mreskandari@gmail.com