سحابی:
راه
خروج از بنبست فعلی نگاه به درون است
- گزارش کامل " ایلنا" از مراسم شب قدر در حسینه
ارشاد
- علویتبار: قدرت مستی معرفتی و عاطفی میآورد
- سحابی: راه خروج از بنبست فعلی نگاه بهدرون است
- خوئینی: این روزها شاهد بیشترین جفا به عدالت هستیم
- شریعتی: ملاك اصلی سیاست باید خوشبختی انسان باشد
تهران-
خبرگزاری كار ایران
مراسم ویژه
شب نوزدهم ماه مبارك رمضان شب گذشته از سوی سازمان دانش آموختگان ایران اسلامی(ادوار
تحكیم وحدت) و شورای تهران دفتر تحكیم وحدت در حسینیه ارشاد در حالی آغاز شد كه
جمعیت انبوهی از علاقهمندان از دقایقی پیش از زمان آغاز مراسم در حسینیه ارشاد
حضور یافته بودند.
در این
مراسم علیرضا علویتبار با موضوع؛ "زندگی پس از مرگ و عقلانیت مدرن" , عزتالله
سحابی با موضوع؛ "ضرورت تغییر" و سوسن شریعتی با عنوان؛ "كدام سیاست؟"
به ایراد سخن پرداختند.
در این
مراسم علاوه بر سخنرانی، مراسم شعرخوانی و مرثیه سرایی در سوگ مولای متقیان برگزار
شد و در آخرین بخش از این مراسم آداب ویژه احیای شبهای قدر انجام شد.
گزارش
خبرنگار "ایلنا" از سخنرانیهای ایراد شده در این مراسم در پی میآید:
علیرضا
علویتبار:
باور به
حیات پس از مرگ عامل مومنانه زیستن است
علیرضا علویتبار
در مراسم شب احیا كه شب گذشته از سوی سازمان دانش آموختگان ایران اسلامی(ادوار تحكیم
وحدت) و شورای تهران دفتر تحكیم وحدت در حسینیه ارشاد برگزار شد، ضمن گرامیداشت یاد
و خاطره كسانی كه به خاطر تبلیغ شیعه علوی در بند هستند و آرزوی سلامتی برای اكبر
گنجی، در سخنانی با عنوان "زندگی پس از مرگ و عقلانیت مدرن"، گفت: با سیطره
مدرنیته در جهان باور سنتی زندگی پس از مرگ نیز مانند سایر سنتها و باورها مورد
سوال قرار گرفت و عقل مدرن سوال میكند كه آیا اساسا ادامه زندگی پس از مرگ و
متلاشی شدن جسم وجود دارد یا خیر و این كه آیات چنین زندگی به صورت بالفعل وجود
دارد یا خیر؟
وی با بیان
این كه در دنیای جدید صرفاً میتوان از عقلانیت انتقادی دفاع كرد و عقلانیت
حداكثری و نظایر آن قابل دفاع نیستند، گفت: پرسش دقیقتر این است كه آیا با رویكرد
عقلانیت انتقادی، زندگی پس از مرگ امكانپذیر است و تحقق بالفعل این زندگی میسر
است یا خیر؟، برای پاسخ دادن به این پرسش باید دید آیا باور به وجود قادر مطلق كه
قادر به ایجاد زندگی پس از مرگ باشد، باور عقلانی است یا خیر؟ تحلیل فلسفی نشان می
دهد كه اعتماد به وجود خدای قادر مطلق باور غیر عقلانی نیست.
علیرضا علویتبار،
گفت: باید به باور قلبی كسانی كه تمام توان خود را صرف ثروتاندوزی و حفظ منزلت
اجتماعی میكنند، شك كرد.
علویتبار
تصریح كرد: اگر عقلانیت ما عقلانیت تعدیل شده باشد، یعنی عقلانیت حداكثری نباشد و
انتقادی باشد، میتوان شاهد و قرایتی برای امكانپذیر بودن حیات پس از مرگ یافت
كه با عقل ما هم سازگار است، اما اعتقاد به زندگی پس از مرگ، صرفاً پذیرش عقلانی
آن نیست، بلكه باید احساس و باور آن نیز ایجاد شود، چرا كه یكی از مسایل مهم در این
زمینه اراده و مومنانه زیستن است و این كه قدرت، ثروت و منزلت اجتماعی هدف غائی
انسان قرار میگیرد.
وی ابراز امیدواری
كرد: باور به زندگی پس از مرگ، این باور قلبی را برای همگان ایجاد كند تا در زندگی
این جهان مومنانه عمل كنیم و ثروت و قدرت و منزلت اجتماعی هدف غایی ما قرار نگیرد،
به ویژه این دعا را میكنم كه امیدوارم باور به زندگی پس از مرگ زمامداران را از مستی
ناشی از قدرت خارج كند، چرا كه قدرت مستیآور است؛ هم مستی معرفتی و هم مستی عاطفی.
به این امید كه خداوند زمامداران را از مستی ناشی از قدرت خارج كند، امیدوارم كه
بتوانیم علیوار و فاطمهوار زندگی كنیم و با آنان محشور شویم.
عزتالله
سحابی:
بایدبه
فكر تربیت نسلی نواندیش و نوایمان باشیم
عزتالله
سحابی نیز در این مراسم طی سخنانی با عنوان "ضرورت تغییر"، با اشاره به
این مفهوم قرآنی كه خداوند تغییری در حال قومی ایجاد نمیكند، مگر آنكه آنان خود
بخواهند، گفت: مفهوم این آیه مبدا حركت نوگرایی دینی به رهبری سیدجمالالدین
اسدآبادی و محمد عبده بوده است. اصل این حركت مبتنی بر ایجاد تحول در وجود اجتماعی
مردم بود اكنون نیز كشور ما در جریان جنبش اصلاحطلبی و نهضت نوگرایی و نواندیشی
دینی پس از یك دوره كه طی شده، دچار سكون و سكوتی شده است كه حاكی از تحیر اصلاحطلبان
است.
وی تصریح
كرد: نهضت اصلاحطلبی امروز ایران، اولین نهضت اصلاحطلبی نبوده و نخواهد بود،
بلكه پیامبران ما داعیه اصلاحطلبی داشتند و شكست اصلاحطلبان در دوران معاصر نیز
اولین و آخرین شكست نبوده و نخواهد بود و شكستها به معنای پایان عمر اصلاحطلبی
نیست بلكه میتواند آغاز حركتی نوینی باشد.
وی با اشاره
به این كه در اوایل انقلاب، اصلاحطلب بودن یك انگ و گناه نابخشودنی و در مقابل
انقلابی بودن مطرح بود، گفت: این در حالی بود كه نهضتهای پیامبران هم نهضتهای
اصلاحطلبانه بود.
سحابی در
تحلیل جنبش انقلابی قبل از انقلاب اسلامی در ایران، گفت: یكی از جنبشهای مسلحانه
آن زمان مجاهدین بود كه از دل نهضت آزادی بوجود آمده بود، این جنبش با بررسی دلایل
ضعف حركتهای اصلاحی در ایران، به ضرورت نقد از خود دست یافت كه نتیجه آن رفع نقص
از خود برای كسب صلاحیت برای مبارزه با نظام سلطه بود و خانههای تیمی آنها، محفل
افراد منزهی بود.
سحابی
خاطرنشان كرد: هر جنبش و حركتی زمانی كه به بنبست میرسد باید نگاهش را از طرف
مقابل بردارد و به درون خود نگاه اندازد، و این مستلزم تربیت مردمی است كه از
آلودگیها مبرا باشند، بر این اساس اگر نهضت اصلاحطلبی ما دچار بنبست، سكون،
ركود و تحریفی شده است، نمیتوان صرفاً به این كه طرف مقابل حیلهگری كرده است،
تكیه كرد، بلكه باید به نقض درونی پرداخت و در اندیشه تربیت نسلی مبرا از آلودگیهای
این محیط و دارای ایمانهای عمیقتر بود، نسلی كه نواندیشی و نوایمانی را به
صورت توام داشته باشد.
عزتالله
سحابی، گفت: اصلاحطلبان در شرایط بنبست كنونی به ادامه حركت اصلاح طلبی و دوری
كردن از حركت های انقلابی، همت گمارند.
وی افزود: پیشنهاد
خالصانه و عاجزانهام به اصلاحطلبان این است كه بدانند حركت اصلاحطلبانه جای
خجالت و شرمندگی ندارد، چون حركت حضرت سید الشهدا(ع) هم حركت اصلاحی بود و راه
خروج از بن بست فعلی نگاه به درون است و در این راستا امید به قدرتهای خارجی
باطل است، ضمن این كه امید به آسمانها و پیدایش ناحیان آسمانی هم زمانی موضوعیت
دارد كه حركتی از سوی ما صورت گرفته باشد.
دبیركل
سازمان دانش آموختگان ایران اسلامی:
شبهای احیا
فرصت زنده نگه داشتن چراغ عدالت و كرامت انسانی است
به گزارش
خبرنگار "ایلنا" علیاكبر موسویخوئینی نیز در مراسم شب قدر كه در حسینه
ارشاد گفت: رمضان فرصتی برای بازخوانی رفتار و گفتارمان و بررسی فاصله آن با اخلاق
و معنویت است و از آنجا كه هر جریان كه در نقد خود كوشاتر است، در عرصه پیشرفت
كشور پیشروتر است، رمضان میتواند با ایجاد زمینه تالیف قلوب، فاصله ما را از
قلوب دیگران كاهش دهد.
وی در ادامه
اظهار داشت: اینجا حسینیه ارشاد, خانه شریعتی و محفل نوگرایی و نواندیشی است كه
چراغ تحجر را خاموش میكند، پس حفظ و پاسداری از این كانون، مسوولیت تاریخی نسل
جوان و دانشجو است تا چراغ این محفل پر فروغتر از همیشه باشد.
دبیركل
سازمان دانشآموختگان ایران اسلامی( ادوار تحكیم وحدت)، گفت: شبهای قدر فرصت خوبی
برای شناخت گفتمان عدالت است كه این روزها شاهد بیشترین جفا به آن هستیم.
وی یادآور
شد: شبهای قدر متعلق به امیر مومنان است و شبهای احیا زنده نگه داشتن چراغ
عدالت است، چرا كه علی بیش از همه دغدغه عدالت, كرامت انسانی, عزت و حقوق بشر
داشته است و این شبها فرصتی است تا بیش از گذشته در روش و منش علی(ع) تفكر نماییم.
موسوی خوئینی
در پایان از شركتكنندگان در این مراسم خواست كه برای همه رنجدیدگان به ویژه
كسانی كه به دلیل دفاع از حق, آزادی و عدالت در بند هستند و رنج كشیدهاند، دعای
خیر كنند.
سوسن شریعتی:
ملاك اصلی
سیاست باید خوشبختی انسان باشد
بر اساس این
گزارش؛ سوسن شریعتی در مراسم ویژه شب قدر كه شب گذشته از سوی سازمان دانشآموختگان
ایران اسلامی (ادوار تحكیم وحدت) و شورای تهران دفتر تحكیم وحدت در حسینیه ارشاد
برگزار شده بود، در سخنانی با عنوان "كدام سیاست؟" در تحلیل نگاه دولت
محور یا واقعگرا، گفت: این نگاه اگر چه امتیازی نظیر واقعنگری و دوری از مفاهیم
انتزاعی دارد، اما از سوی دیگر این نقص را دارد كه دولت را ناجی و منجی میداند و
ممكن است دچار نوعی حركتهای كوركورانه پراگماتیستی شود كه نامش از نداشتن چشمانداز
روشن است و به همین دلیل دچار نوعی سرگردانی و اتوماتییم است چرا كه مساله اصلی
در این نگاه، حفظ خود و استحكام دولت است. این تصور كه واقعیتگرایی میتواند ما
را از دچار شدن به توتالیتر باز دارد، باعث ایجاد دولتهای تمركزگرا شد و به همین
دلیل این نگاه واقع گرایانه كه سیاست را عملی اجتماعی كه اصالت را از خودش میگیرد،
دچار مشكلات و نواقصی است و امكان نوع دیگر اندیشیدن را از انسان میگیرد و انسان
را دچار نوعی استبداد میكند.
شریعتی، گفت:
باید ضمن پذیرش تكثر حوزههای قدرت از افتادن به دام الگوسازی و اتوپیاگری پرهیز
كنیم.
وی با
پرداختن به نوع نگاه مبتنی بر امر مطلوب و بر مبنای آنچه باید باشد، اظهار داشت: این
نگاه و رویكرد انتقادی كه معطوف به فرداست انسان را از اینكه زندانی محتومیت امر
واقع شود، رها میكند. این نگاه برخلاف نگاه دولتمحور، تفكری انسانمحور است
اما در عین حال یك عیب اساسی دارد و آن این است كه به دلیل توجه به امر مطلوب كه
در آینده است و بریدن از امر سابق و گذشته، ارتباطش با اكنون نامشخص است و براین
اساس خیالپرداز است و با واقعیت رابطهای غیرمستقیم و باواسطه دارد، بنابراین
نمیتواند با زبانی كاربردی سخن بگوید.
شریعتی یادآور
شد: نگاه مبتنی بر مطلوب از آنجا كه ممكن است منطبق بر واقعیت نباشد، احتمال دست
زدن به خشونت را در خود دارد و شاید به خاطر همین مشكلات است كه نوع نگاه اتوپیایی
امروزه محكوم است، چرا كه ضمن ناممكن بودن در صورت تحقق یافتن فاجعه است.
وی با
پرداختن به وضعیت انسان ایرانی امروز، گفت: یك دیدگاه وجود دارد كه معتقد است كه
به دلیل وجود نهادهای موازی قدرت و وجود دولت قوی و دولت ضعیف انسان ایرانی امروز
دچار نوعی وضعیف آنارشیستی و بیثبات است و به قول كسروی ما دولت ملی نداریم و
انسان ایران باید بكوشد دولت قوی را بوجود آورد كه توان ایجاد توسعه و پیشرفت را
در جامعه داشته باشد. از سوی دیگر ممكن است مشكل ما مشكل شهروندان ضعیف باشد كه در
هر دو حالت نقش دولت تعیینكننده است و به عبارت دیگر دولت منجی محسوب میشود.
وی افزود: بحث
و نقد دو رویكرد مطرح شده در آغاز جلسه میتواند به ما بگوید كه چه نباید كرد،
چرا كه امكان اینكه بدانیم چه باید كرد برای ما وجود ندارد. نقد دو نظریه مذكور
نشان میدهد كه یكی از كارهایی كه نباید كرد، این است كه نباید دولت را سمبل قدرت
فرض كنیم و مساله دیگر كه از این بحث حاصل میشود كه باید بهگونهای دیگر به سیاست
اندیشید تا بیاعتمادی كه دچار آن شدهایم، حل شود.
شریعتی تصریح
كرد: ما باید تكثر حوزههای قدرت را بپذیریم و در عین حال كنترل حوزهها را از
دست ندهیم و باید بدانیم ملاك اصلی سیاست خوشبختی انسان است. سیاست ضمن رعایت اصل
دوری از اتوپیاگری و الگوسازی را میتوان سیاست چند وجهی و انسان محور دانست كه
اگر نوع سوم نباشد، میتوان آن را از نوع دیگری دانست.
