جلب
نظر آمريکا به شرکت حماس در انتخابات پارلمانی فلسطين
احمد
زيدآبادی
بسياری از
رسانه‌های جهانی ديدار اخير محمود عباس، رئيس تشکيلات خودگردان فلسطين با جورج
بوش، رئيس جمهور آمريکا را فاقد دستاوردی مشخص برای فلسطينی‌ها ارزيابی کردند.
از نگاه اين
رسانه‌ها، جورج بوش در کنفرانس مطبوعاتی مشترک خود با آقای عباس، مواضع گذشته دولت
آمريکا را نسبت به بحران خاورميانه و چگونگی حل آن تکرار کرد بدون آنکه ميهمان خود
را به کوشش تازه‌ای از سوی ايالات متحده برای پيشبرد روند صلح اميدوار سازد.
برخی رسانه‌ها
نيز با اشاره به خودداری بوش از متعهد شدن آمريکا به چارچوب زمانی مشخصی برای
تاسيس کشور فلسطينی ديدار رئيس جمهور آمريکا با محمود عباس را گامی به عقب دانستند.
اين در حالی
است که به نظر می‌رسد به خلاف برداشت‌های بدبينانه، محمود عباس به هدف اصلی خود از
ديدار و گفتگو با جورج بوش دست يافته است.
مهمترين
مساله‌ای که اينک فراروی دولت محمود عباس قرار دارد، برگزاری انتخابات پارلمانی در
ژانويه سال آينده ميلادی است. عباس با ميانجيگری دولت مصر توانسته است موافقت گروه
اسلامگرای حماس را برای شرکت در انتخابات پارلمانی آينده به دست آورد. از نگاه
محمود عباس مشارکت حماس در انتخابات، موفقيت بزرگی برای جامعه فلسطين محسوب می‌شود
و جناح‌های مختلف فلسطينی را از رويارويی‌های خطرناک نجات می‌دهد.
اعلام آمادگی
حماس برای مشارکت در انتخابات پارلمانی فلسطين بويژه از اين جهت برای دولت
خودگردان از اهميت برخوردار است که اين گروه قدرتمند اسلامگرا از زمان امضای پيمان
اسلو در سپتامبر ۱۹۹۳ با نامشروع دانستن اين پيمان، از شرکت در نهادهای نشأت گرفته
از آن مخالفت کرده است.
شرکت حماس
در انتخابات پارلمانی، در واقع به معنای آشتی اين گروه با روح پيمان اسلو و انتخاب
رويه‌ای قانونی و دمکراتيک برای دستيابی به اهداف خود است. اين، البته تفسيری است
که دولت محمود عباس از شرکت حماس در انتخابات دارد، اما دولت آريل شارون، نخست
وزير اسراييل با آن موافق نيست.
از نگاه
شارون تا هنگامی که حماس اسلحه را بر زمين نگذارد و از خواست نابودی اسراييل عدول
نکند، حق شرکت در انتخابات فلسطين را ندارد.
از همين رو
شارون تهديد کرده است تا حماس اين دو شرط را برآورده نکند، دولت اسراييل از فراهم
آوردن تسهيلات لازم برای برگزاری انتخابات پارلمانی فلسطين خودداری خواهد کرد.
معنای اين
تهديد آن است که اسراييل با افزودن بر ايست‌های بازرسی در شهرهای کرانه باختری رود
اردن، عملا مانع حضور بخش عمده‌ای از جمعيت فلسطينی برای حضور در پای صندوق‌های رای
خواهد شد.
موفقيت دولت
خودگردان در برگزاری انتخابات با حضور حماس و يا توان اسراييل در جلوگيری از اين
رويداد، تا اندازه زيادی به موضع دولت جورج بوش در اين باره بستگی دارد. به همين
دليل هر دو طرف مناقشه سعی می‌کنند تا نظر مساعد آمريکا را نسبت به رويکرد خود جلب
کنند.
به نظر می‌رسد
که يکی از اهداف اصلی محمود عباس از سفر به واشنگتن و ديدار با جورج بوش، جلب
حمايت رهبران آمريکا از شرکت حماس در انتخابات پارلمانی آتی بوده است. اگر اين
گمانه درست باشد می‌توان گفت که محمود عباس تاييد تلويحی جورج بوش را برای مشارکت
حماس در انتخابات، بدون آنکه اين سازمان خلع سلاح شود، به دست آورده است.
بوش در
کنفرانس مطبوعاتی مشترک خود با عباس بر ضرورت برخورد دولت خودگردان با "گروههای
تبهکار" تاکيد کرد، اما نامی از حماس بر زبان نياورد.
در عين حال
جورج بوش خواستار مقابله دولت خودگردان با "خشونت" عليه اسراييل شد، اما
از لزوم خلع سلاح گروههای فلسطينی به عنوان شرط شرکت آنها در انتخابات سخن نگفت.
اظهارات
جورج بوش می‌تواند به عنوان علامتی از موافقت دولت آمريکا با درخواست محمود عباس
برای شرکت حماس در انتخابات و مخالفت با موضع دولت اسراييل تلقی شود.
اگر اينگونه
باشد، می‌توان سفر عباس به واشنگتن را موفق ارزيابی کرد، اما مسلما اين موفقيت
ديپلماتيک در صورتی به نتيجه ملموسی منجر خواهد شد که دولت خودگردان قادر به حفظ
آرامش کامل در سرزمين‌های فلسطينی در ماههای منتهی به برگزاری انتخابات باشد.
در غير اين
صورت، آريل شارون نيز برای جلوگيری از برگزاری انتخابات با حضور حماس، از طريق جلب
رضايت آمريکا نسبت به اين موضوع فرصت زيادی خواهد داشت.
(بی بی سی)
