جايزه بزرگ انجمن قلم امريکا
به دکترناصر زرافشان
شهروند (چاپ کانادا)
آنچه در پی می آيد يادداشت دکتر رضا براهنی،
بيانيه ی انجمن قلم امريکا و پيام دکتر ناصر زرافشان به اين انجمن است. شهروند ضمن
شادمانی از اهدای اين جايزه به وکيل خانواده های قربانيان قتل های زنجيره ای اقدام
انجمن قلم امريکا را ارج و قدر مينهد.
دوستان عزيز مطبوعاتی، رسانه های ايرانی در خارج و
داخل کشور، نويسندگان و روزنامه نگاران ارجمند ايران
بسيار خوشحالم طبق خبری که انجمن قلم جهانی، شعبه
امريکا به اطلاع من رسانده، آقای دکتر ناصر زرافشان، نويسنده، مترجم، محقق، عضو
هيأت دبيران کانون نويسندگان ايران، وکيل برجسته، و وکيل خانواده های شهدای قتل
های زنجيره ای، جايزه بزرگ انجمن قلم جهانی، شعبه امريکا را از آن خود کرده است.
روز بيستم آوريل طی مراسم باشکوهی در نشست سالانه انجمن قلم امريکا در پير هتل
نيويورک، با حضور نويسندگان، شاعران و روزنامه نگاران برجسته امريکايی و در حضور
رسانه های جمعی اين جايزه اهدا خواهد شد. به ضميمه دو يادداشت، يکی اعلاميه انجمن
قلم امريکا در رابطه با جايزه و سبب اهدای آن به دکتر زرافشان، و ديگری يادداشتی
که آقای زرافشان از زندان برای انجمن قلم ارسال داشته، برای شما فرستاده ميشود تا
آن را به نحوی که شايسته ميدانيد درج کنيد. اميدوارم هر چه زودتر آقای دکتر ناصر
زرافشان و همه نويسندگان و روزنامه نگاران، و همه زندانيان سياسی کشور را آزاد، سر
حال و در جنب و جوش در ميان مردم خود ببينيم.
اراداتمند،
رضا براهنی
۱۴ اپريل ۲۰۰۴
انجمن قلم جهانی، شعبه امريکا،
بزرگترين جايزه اش را به ناصر زرافشان
اهدا ميکند
دکتر ناصر زرافشان، نويسنده، مترجم، وکيل دعاوی، و
عضو هيأت دبيران کانون نويسندگان ايران، برنده يکی از بزرگترين جوايز جامعه
نويسندگان جهان گرديد. اين جايزه، جايزه آزادی نوشتن خوانده ميشود که به نام انجمن
قلم و «باربارا گلداسميت»؛ نويسنده و مورخ امريکايی بنيانگذاری شده، و مبلغ آن ده
هزار دلار امريکايی است. ناصر زرافشان به جرم انتقاد از نحوه تحقيق دولت در قتل
های زنجيره ای دهه نود، به پنج سال زندان محکوم شده است.
«لی چی کوانگ»، نويسنده ويتنامی نيز که به خاطر
نگارش مقالات انتقادی درباره دولت به چهار سال زندان و سه سال حبس خانگی محکوم شده
است، برنده ديگر همين جايزه در سال ۲۰۰۴ است. اين جوايز به آن دسته از شخصيت های
ادبی بين المللی تعلق ميگيرد که به خاطر دفاع از حق آزادی بيان تحت تعقيب قرار
گرفته و يا به زندان افتاده اند.
باربارا گلداسميت، نويسنده و مورخ برجسته و عضو
پن، پول اين دو جايزه را هر سال تعهد ميکند. نامزدهای اين جايزه را انجمن قلم
جهانی و هر يک از شعبات صد و سی و هشتگانه آن در سراسر جهان تعيين ميکنند و انجمن
قلم امريکا و يک هيأت مشورتی مرکب از برجسته ترين کارشناسان اين عرصه آنها را از
صافی ميگذرانند. اعضای هيأت مشورتی جايزه پن و باربارا گلد اسميت برای آزادی نوشتن
عبارتند از: کرول باجرت، مدير روابط نگهبان حقوق بشر؛ ان کوپر، مدير اجرايی کميته
برای حفظ جان روزنامه نگاران؛ وارطان گرگوريان، رئيس موسسه کارنگی؛ جوئن ليديم --
اکرمن، معاون انجمن قلم جهانی؛ و آريا نير، رئيس موسسه جامعه آزاد.
ناصر زرافشان، نويسنده، مترجم و وکيل دعاوی، عضو
کانون نويسندگان ايران، و عضو برجسته کانون وکلای ايران است. او نماينده قانونی دو
خانواده از پنج خانواده نويسندگانی است که در سال ۱۹۹۸ به قتل رسيدند. اين قتلها
بعدا به نام قتلهای زنجيره ای شهرت يافت. کشته شدگان عبارت بودند از مجيد شريف، از
شورای دبيران ماهنامه ايران فردا، محمد مختاری و محمدجعفر پوينده از نويسندگان و
روزنامه نگاران، و داريوش و پروانه فروهر، دو فعال آزادی بيان.
در اکتبر سال ۲۰۰۰، اعضای سازمان قضايی نيروهای
مسلح جمهوری اسلامی ايران، دکتر ناصر زرافشان را پس از ايراد سخنرانی در شهر شيراز
که در آن او علنا ماموران وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی را به دخالت در قتل های
زنجيره ای ۱۹۹۸ متهم ميکرد، بازداشت کردند. او را به اشاعه اخبار درباره قتل ها
متهم و در دسامبر ۲۰۰۰ زندانی کردند، اما پس از يک ماه آزاد کردند تا بعد محاکمه
کنند. وقتی که او در بازداشت به سر ميبرد، ماموران دولت از دفتر او بازرسی محلی
کردند، و او را متهم به داشتن مشروبات الکلی و اسلحه کردند. در فوريه سال ۲۰۰۲،
دادگاه نظامی ناصر زرافشان را پشت درهای بسته محاکمه کرد. رئيس دادگاه و دادستان،
سازمان قضايی نيروهای مسلح جمهوری اسلامی بود. در نوزده ماه مارس ۲۰۰۲ ناصر
زرافشان را به پنج سال زندان (دو سال به جرم پخش اسرار محرمانه دولتی، و سه سال به
جرم داشتن اسلحه) به پنج سال زندان، و ۷۰ ضربه شلاق به خاطر داشتن مشروبات الکلی
محکوم کردند. زرافشان پيوسته اتهام داشتن اسلحه و الکل را رد کرده، و گفته است که
مقامات دولتی اينها را در دفتر او قرار داده بوده اند.
مقامات دولت ايران هنوز نتوانسته اند توضيح بدهند
که چرا زرافشان، يک فرد غيرنظامی، را به دادگاه نظامی احضار کرده اند. در حالی که
وظيفه و هدف اين دادگاه، محاکمه آن عده از اعضای نيروهای مسلح و پاسداران انقلابی
است که از قانون تخطی کرده باشند. رئيس کميته پارلمانی حقوق بشر ايران نسبت به اين
قبيل استفاده ها از دادگاه های نظامی اعتراض کرده، و آنها را غيرقانونی خوانده
است. از قرار معلوم زرافشان به ديوان عالی کشور شکايت کرده است. و هم اکنون منتظر
اتخاذ تصميم است. گزارش های رسيده حاکی است که اکنون زرافشان تحت معاينات پزشکی
است تا مقامات زندان مطمئن شوند که ميتوانند حکم شلاق او را اجرا کنند.
«لری سيمز»، مدير برنامه آزادی نوشتن، موقع اعلام
برندگان جوايز انجمن قلم گفت که برندگان جوايز نقش مهمی در رشد دادن آزادی نوشتن
در کشورهای خود بازی کرده اند. وی افزود:«ناصر زرافشان يکی از بزرگترين خطرها را
که يک شهروند امکان دارد با آن روبرو شود به جان خريده است. او دست داشتن مقامات
عاليرتبه دولتی و ماموران امنيتی را در سلسله قتل های سياسی افشا کرده است. او
بويژه از ديدگاه انجمن قلم يک قهرمان است، به دليل اين که آنهايی که به قتل رسيده
اند، نويسنده بودند.»
مايکل رابرتز، مدير اجرايی انجمن قلم امريکا اظهار
اميدواری کرد که اهدای اين جوايز به جلب توجه اذهان عمومی که در اين قبيل موارد
حياتی است، کمک خواهد کرد. وی اضافه کرد:« هر روز پن و ساير سازمان ها ميکوشند
صدها نفر از نويسندگان و روزنامه نگاران گرفتار در شرايط مشابه را آزاد کنند. اما
تنها موقعی که اذهان عمومی به شجاعت و سرنوشت تک تک نويسندگان دسترسی پيدا ميکنند،
تنها موقعی که داستان زندگی آنان به خارج از جوامع حرفه ای آنان راه می يابد،
دولتها نهايتا دست از اين تخلفات برميدارند. اهدای اين جوايز دعوت از همه مردم است
که به جمع ما بپيوندند تا آقای لی و آقای زرافشان و هم بندهای آنان را از زندان
آزاد کنيم.»
امسال هيجدهمين سال اهدای جوايز پن/ باربارا گلداسميت
برای آزادی نوشتن است. اين جوايز به آن عده از شخصيت های ادبی بين المللی تعلق
گرفته است که به خاطر دفاع از حق آزادی بيان و يا استفاده از اين حق تحت تعقيب
قرار گرفته يا زندانی شده اند. اين جوايز در ادامه کار تبليغ همه روزه ای است که
انجمن قلم برای دفاع از بيش از ۱۱۵۰ نويسنده و روزنامه نگار که هم اکنون جانشان در
خطر است و يا در زندان به سر ميبرند به آن دست زده است.
از سال ۱۹۸۷ تاکنون سی و پنج نويسنده زن و مرد اين
جايزه را دريافت کرده اند. ۲۳ تن از ۲۷ نفری که موقع اهدای جايزه در زندان به سر
ميبردند، متعاقبا آزاد شده اند.
پيام ناصر زرافشان از زندان
اوين
گردهمايی سالانه شما ياران ناديده ام را از صميم
قلب شادباش ميگويم. دل من در ميان شماست و چيزی قدرتمند، تبلور دردهايی مشترک، و
آمال مشترک انسانی، مرا با شما پيوند ميدهد؛ نيرويی بسيار کهن، به قدمت نفرت انسان
از بردگی و بيدادگری، و عشق او به رهايی و آزادی، نيرويی چنان عميق و قدرتمند که
بين کسانی که تاکنون يکديگر را نديده اند، و قاره های گسترده و اقيانوس های بزرگ
بين آنان قرار گرفته است، چنين همدلی عميقی را به وجود می آورد.
من و هم بندانم، و همه ياران هم قلم ايرانی شما،
در تلاش نجيبانه ای که در پيش داريد، در کنار شما ايستاده ايم و آرزوی بهروزی شما
و آمال انسانی و بلندتان را داريم.
از دور همه شما را ميبوسم
ناصر زرافشان، زندان اوين
چهارم فروردين ۸۳