گزارش ششمين نشست NGO های زنان

 

تريبون فمينيستی ايران:

 

ششمين نشست سازمان های غيردولتی زنان به دعوت گروه هماوا در فرمانداری شميرانات برگزار شد. در اين نشست ابتدا نيره توکلی اشاره ای داشت به سابقه برگزاری نشست های قبلی و سپس خانم کاووسی محورهای مورد بحث برای نشست ششم را که در نشست پنجم مطرح شده بود عنوان کرد: تهيه برنامه مشترک تشکل ها و گروه ها برای استفاده از يارانه نهادهای مدنی، ايجاد شبکه ارتباطی ميان تشکل های زنان، لزوم تدوين قوانين شفاف برای تشکل های زنان و يافتن مکان برای برگزاری همايش ها و تجمع ها.

در مورد صورت جلسه های نشست پنجم که گفته شد تصميماتی اتخاذ شده است، رويا صحرايی از مرکز فرهنگی زنان، نکته ای را ذکر کرد: ممکن است در يک جلسه نمايندگان يک گروه حضور نداشته باشند و يا اگر هم حضور دارند آنان بايد صورت جلسه را در گروه شان مطرح و در جلسه بعدی تصميم شان را اعلام کنند. چون ممکن است نظری که من می دهم نظر گروه نباشد. بنابراين فکر می کنم درباره تصميماتی که گرفته می شود گروه ها بايد باخبر باشند. در پاسخ، نيره توکلی گفت اين نشست ها بخشی از يک تلاش جمعی است و نمی شود گفت چون مثلا من نبودم نمی شود تصميم گرفت. شهلا اعزازی نيز از انجمن جامعه شناسی ايران گفت : وقتی که اينجا يک موضوعی مطرح می شود ، افراد می روند و در گروه مطرح می کنند . اگر هم جمع تصميمی گرفت مثل نامه نوشتن يا اطلاعيه دادن و... آنان که موافق هستند امضا می کنند و نامشان ذکر می شود.

 

نامه به رئيس جمهور

 

نامه به رئيس جمهور اولين بحث مطرح بود البته در دو بعد يکی در ارتباط با موضوع محدود کردن سازمان های غيردولتی زنان و ديگری اختصاص مکانی برای آنها.

فريبا داودی مهاجر با اشاره بحث ماه گذشته درباره نامه به خاتمی گفت: اين موضوع مطرح بود که چون بحث نظارت بر سازمان های غيردولتی و تدوين آئين نامه برای آن ها مطرح شده و نگاهی تصدی گرانه به اين سازمان ها درحال شکل گيری است بايد در صورت وقوع اين اتفاق به دنبال راهکارهايی در اين زمينه باشيم. فکر کرديم با دو نگاه می توانيم نامه ای برای خاتمی تنظيم کنيم. هم از اين نظر که بحث مطرح شده درباره نظارت بر سازمان ها را زير سوال ببريم و هم موضوع نياز سازمان ها به مکانی برای جمع شدن را مطرح کنيم.

او سپس به پيش نويسی در اين باره اشاره کرد که مرضيه مرتاضی لنگرودی نوشته بود و قرار شد فريبا داودی مهاجر در غياب او بخواند. اما خانم فرهنگخواه ضمن اين پيشنهاد که پيش نويس بعد از تکميل نهايی و ارائه در جمعی بزرگ تر خوانده شود، پرسيد: اين بحث نظارتی که گفتيد کجا دارد تدوين می شود و سابقه اش چيست؟داودی مهاجر در پاسخ گفت: طی يکی دو ماه اخير در مجمع تشخيص مصلحت نظام آقای ولايتی مسائلی را درباره سازمان های غيردولتی و بحث کنترل بر آن ها مطرح کرده اند. يا در شورای شهر آقای خادم اين مسئله را مطرح کرده است. شبکه ارتباطی (خانم شهلا حبيبی ) هم گفته است سازمان های غيردولتی نياز به کنترل و نظارت بيشتری دارند و ما در شبکه های ارتباطی می خواهيم آئين نامه ای را برای نحوه عملکرد آن ها تدوين کنيم. از دوستان ديگر هم شنيده ام که مسئله حذف سازمان های غيردولتی مطرح است. فکر کرديم در اين نامه اشاره کنيم که نظارت بيشتر چه مفهومی دارد چون سازمان ها که ناچارند برای برگزاری برنامه هايشان از نيروی انتظامی و ... مجوز بگيرند.

شهلا اعزازی از انجمن جامعه شناسی با اشاره به سخنان داودی مهاجر گفت می توان حدس زد که جرياناتی در حال شکل گيری است که فشارهايی بر سازمان های غيردولتی وارد می کند، در عين حال مسائل جهانی مانند وضعيت عراق و مسئله امريکا هم خيلی حاد و تاثيرگذار بر شرايط ايران هست. درست در اين شرايط اين نکته جای خوشبختی دارد که برای سازمان ها اين ضرورت به وجود آمده که شبکه ای غير رسمی تشکيل دهند و اين حرکت را بايد تبريک گفت. مسئله تامين مکان واقعا مسئله مهمی است. اکثر گروه هايی که اينجا هستند جا ندارند و تا الان مجبور بودند به لطف سازمانی، محلی و گروهی وابسته باشند من از اين حرکت پشتيبانی می کنم. دولت اين مسئوليت را دارد که به سازمان ها مکانی را اختصاص دهد. تا آن زمان می توان از امکاناتی که هست استفاده کرد.

فرهنگخواه در پاسخ به داوودی مهاجر با اشاره به اين که دلم می خواست چهره های قديمی تری می آمدند اشاره ای داشت به سابقه تشکيل سازمان های غيردولتی زنان و نقش شبکه ارتباطی زنان : در اين شبکه تعدادی از سازمان ها عضو هستند نه همه سازمان ها. بعد از اتفاقی که در مورد خانم عبادی رخ داد طبيعتا حرکت بيشتری در جنبش زنان شکل گرفت که فعاليت هايشان را به سوی کار شبکه ای پيش ببرند تاحرکتی اثر بخش تر وصدايی رساتر داشتته باشند. من احساس می کنم ما پيشاپيش جلو می رويم و می خواهيم ما را محدود کنند. ما هنوز چيز مستندی نداريم. بيش از ۳ سال است که درباره تدوين قانون سازمان های غيردولتی دارد کار می شود : در وزارت کشور، مرکز پژوهش های مجلس و توسط خود سازمان های غيردولتی. در حقيقت آخرين چيزی که رسميت پيدا کرد و قرار شد در مجلس ششم مطرح شود که نشد، قانونی بود که پارسال در معاونت وزارت کشور به دست خود ان جی او ها نوشته شد. ما برای اين که بسترهايمان مناسب تر شود نياز به سازوکار قانونی داريم و اين يک واقعيت است. همه چيز را منفی نبينيم. اگر می خواهيم کار کنيم مطمئن باشيد برايمان راه باز است. مهاجر در پاسخ گفت : جوان بودن ان ، جی او ها دليل بر بی اطلاعی آن ها نيست. من شخصا به آن ها احترام می گذارم و کارشان را ارزشمند می دانم آن هم در فضايی که همه دچار انفعال هستند. ديگر اين که نمی دانم از کجای نامه به رئيس جمهور فکر کرديد که ما قصد تند روی داريم. و فرهنگ خواه هم تاکيد کرد :منظورم اين بود گام هايمان را بايد منطقی تر برداريم.

در ادامه بحث درباره مکان ، يکی از نمايندگان کانون هستيا انديش به ساختمان ورشو اشاره کرد و اعلام کرد که اين کانون می تواند در صورت نياز هماهنگی لازم با آنجا ترتيب دهد. بيتا طاهباز عضو ديگر هستيا گفت: نامه ای که نوشته می شود می تواند يک کار نمادين باشد. اين که نشان دهد که ان جی اوهای زنان متشکل اند و خواسته هايی دارند.

يکی ديگر از شرکت کنندگان با اشاره به امکان استفاده از فضای مجازی در اينترنت پيشنهاد داد که چون جای فيزيکی نداريم می توانيم وبلاگی درست کنيم و مثل يک اتاق خصوصی از آن استفاده کنيم. دسترسی به آن هم خيلی راحت است.

ناهيد جعفری از مرکز فرهنگی زنان هم با اشاره به فضاهای عمومی مانند پارک ها و يا مکان هايی را که شهرداری در اختيار دارد گفت : اين نشست از پايين شکل گرفته است و می تواند برای داشتن مکان نگاه به بالا نداشته باشد. ما بايد بتوانيم از فضاهای عمومی موجود که حق ماست استفاده کنيم و دنبال راهکارهايی در اين زمينه باشيم.

سحر سجادی نيز عضو ديگر مرکز فرهنگی زنان در ادامه صحبت ناهيد تاکيد کرد: گفت ماهيت ان جی او بودن تاکيد بر استقلال آن است. به نظر می آيد که بهتر است به يکسری فعاليت های مشترک از پايين فکر کرد.

اما ناهيد مطيع از انجمن محققان مستقل با اشاره به اين که يکسری مطالبات از دولت حق ماست گفت: آن سری مطالباتی که ما را درگير زد و بندها و باند بازی های سياسی کند ، ما را ضربه پذير می کند اما ما ممکن است از هر حکومتی بخواهيم تقاضای جا کنيم و اصلا ربطی به آقای خاتمی ندارد، اين مطالبات حق ماست.

فرهنگخواه اما پيشنهاد کرد که در همه جای دنيا کار سازمان های غيردولتی با شهرداری و شورای شهر است و بهتر است به جای نامه به رئيس جمهور به شورای شهر نامه نوشت. او در ادامه ابراز نگرانی کرد که ممکن است سرانجام مکانی داشته باشيم که گروه های مستقل علاقه ای به خضور نشان ندهند. مثلا شورای هماهنگی سازمان های غيردولتی توسط دولت در ۱۳۸۱ شکل گرفت و در ۲۸ استان ايران انتخابات انجام شد. بازخوردهايی که داشتم اين بود که آنان آمدند در هرشهرستان خانه ای برای ان جی او ها اختصاص دهند اما نتيجه اين شد که ان جی او هايی که خودشان مستقل پديد آمده بودند نمی رفتند چون فکر می کردند کنترل می شوند. من نگران اين هستم اگر بخواهد اين موضوع روی تصميم گيری ها و استقلال ما تاثير بگذارد بازهم مکان های غيردولتی از بين بروند.

مريم حسين خواه نيز با تاييد سخنان فرهنگخواه گفت : ما اين تجربه را درمورد ساختمان ورشو داشتيم درخواست آن را سازمان های غيردولتی جوانان دادند اما اکنون شکل ديگری پيدا کرده است. به نظر من ما بايد به راه های ديگری فکر کنيم.

اعزازی گفت اگر برای جا نامه ای نوشته می شود فقط خود ساختمان بايد مدنظر باشد و نه کنترل دولت واين نکته را بايد درنظر گرفت.

نيره توکلی گفت با اشاره به اين که ما می توانيم از هر امکانی استفاده کنيم ، دليل نامه به رئيس جمهور را وجود مرکز مشارکت زنان دانست و گفت می توانيم اين نامه را با توجه به موردی که ذکر شد به هردو نوشت. و سرانجام قرار شد موافقان نوشتن نامه نام گروه خود را زير نامه ذکر کنند.

 

شبکه ارتباطی

 

ايجاد شبکه ارتباطی بحث ديگر نشست بود. خانم کاووسی با اشاره به نقش شبکه در افزايش نکات قوت و کيفيت سازمان ها، انتقال تجربه، آفزايش توانمندی و کاهش هزينه ها، ايجاد بستر سازی فرهنگی برای اهداف مشترک، نظارت درون شبکه ای و... از سايرين خواست در اين باره نظرات خود را ارائه دهند. اما بحث بيش از آن که حول موضوع شبکه ادامه يابد به پيشنهاد يکی از گروه ها ختم شد. ناهيد مطيع با اشاره به موضوع پکن گفت که گروه محققان مستقل و مرکز کارورزی و برخی گروه های ديگر دعوت شده اند که حول موضوع پکن کارهای مشترکی را انجام دهند. ما چندين هدف را برای خود تعريف کرده ايم: طرح مسائل مبرم زنان در ايران، نقد عملکرد دولت در مورد زنان، تقويت همکاری بين ان جی اوهای زنان و اثر گذاری بر اسناد بين المللی. اگر دوستانی مايل هستند به اين شبکه بپيوندند جلسه بعدی ما روز سه شنبه است.(ميدان انقلاب، کارگر شمالی، خيابان جواهری پلاک ۴ نبش قنادی تمشک. ۶۹۲۱۳۷۲،۶۹۳۵۵۳۳)

فرهنگخواه در تکميل سخنان مطيع درباره سابقه کنفرانس پکن توضيحاتی داد و افزود: اسفند امسال پکن + ۱۰ برگزار می شود. ۱۲ موضع نگران کننده تعيين شده بود و کشورها موظف به ارائه گزارش درباره اين محورها هستند. به همين دليل برای آن که ما بتوانيم يک گزارش ان جی اويی ملی برای آن کنفرنس تهيه کنيم - و الزاما هم به اين معنی نيست که ما می خواهيم در آن شرکت کنيم - گفته ايم کسانی که در امورزنان فعال اند و يا سازمان غيردولتی زنان را تاسيس کرده اند در اولويت قرار دارند. کسانی که مايل اند به اين جمع بپيوندند می توانند تا سی ام مرداد به ما اعلام کنند. اين شبکه ها می توانند در هم ادغام شوند. پکن برنامه ای است برای آن که شبکه ها بتوانند همديگر را پيدا کنند.

در اين باره داودی مهاجر با اشاره به نشست های زنان گفت خوبی جمعی که شکل گرفته بر گردشی بودن آن است و اين که گروهی بر ديگر گروه توفق نداشته باشد در اين ارتباط فرهنگخواه گفت: اولا که آن هايی که اينجا هستند شاهد هستند که اين را به زور به گردن ما گذاشته اند و بعد هم قرار است که هرسازمانی يک ماه همه مسئوليت ها را به عهده بگيرد و بعد جمع تصميم بگيرد که ماه بعد کجا باشد.

تشکيل هسته ای برای شبکه ها، شروع تشکيل شبکه از طريق فعاليت در مورد پيشنهادی و... از موارد بحث در اين باره بود که ادامه آن به جلسه بعد موکول شد.

جلسه بعدی به دو ماه بعد موکول شد. و قرار شد خانه فرهنگ و توسعه پايدار ميزبان بعدی باشد. و علاوه بر موضوع های مطرح شده به يک موضوع محوری هم پرداخته شود تا کارها کاربردی تر شود. اين پيشنهاد در جلسات قبلی مطرح شده اما دنبال نشده بود. قرار شد که موضوع خشونت عليه زنان دستور کار بعدی باشد و هريک از گروه ها به بيان فعاليت ها و طرح های پيشنهادشان در اين زمينه بپردازند.