بازسازی بم به کندی صورت می گيرد

 

گروه اجتماعی: روزنامه شرق

در حالی که وعده های کارشناسان بخش های مختلف در بدنه دولت حکايت از آن دارد که روند بازسازی در شهر زلزله زده بم، ۵ ماه پس از وقوع زلزله اميدبخش و راضی کننده است اما نتايج بازديد کارشناسان غيردولتی که بدون هرگونه حمايت از سوی دولت و صرفا داوطلبانه برای ارائه کمک در زمينه های مختلف عازم منطقه حادثه ديده شده اند، چنان خوشايند و اميدبخش نيست.

اين گروه از کارشناسان برخلاف ادعای بخش های مختلف دولت، چشم انداز بازسازی شهر بم را به علت اقدامات تأخيری و روند کند آواربرداری، نامطلوب توصيف کرده و با وجود وعده دولت مبنی بر اتمام کار بازسازی شهرستان بم حداکثر ظرف دو سال آينده، نظر می دهند که مشاهده ملموس روند کند آواربرداری بر هر بيننده ای آشکار می کند که بازسازی کامل شهر لااقل تا چهار سال ديگر به طول می انجامد. مهندس علی سلطان زاده، عضو هيأت امنای مجتمع آموزشی نيکوکاری رعد که به تازگی و به منظور بررسی وضعيت معلولان و ايتام از شهر بم بازديد کرده با انتقاد از نابسامانی در خدمت رسانی از سوی بخش های دولت در گفت وگو با شرق اظهار داشت: نخستين بازديد من از شهر زلزله زده، يک ماه پس از وقوع زلزله صورت گرفت و در آن زمان نمايندگان ارگان های بين المللی امدادگر مستقر در بم از تناقض آمارهای بخش های مختلف دولتی انتقاد می کردند و می گفتند نسبت به آمار خانواده های بی سرپرست، هر سازمان دولتی يک رقم را اعلام کرده و در اين زمينه ناهماهنگی های فراوانی وجود داشت.

اين مربوط به نخستين هفته های پس از وقوع زلزله بود. اما در حال حاضر وضعيت آواربرداری نشان می دهد که هيچ ضرب الاجلی در آواربرداری وجود نداشته و افرادی که به اين کار گمارده شده اند مثل يک کارمند اداری و طبق ساعات موظف اداری مشغول به کار شده و کار را تعطيل می کنند در حالی که تجربه نشان داده که پيروی از سيستم اداری نتيجه موفقی را به دست نخواهد داد و بخصوص در مواضع ضروری درصد موفقيت به صفر می رسد. وی در اشاره به نتايج مشاهدات خود از وقوع زلزله در شهرهای رودبار و منجيل در سال های پايانی دهه ۶۰ روند بازسازی در اين منطقه را با وجود مشابهت در حجم تخريب و کشتار انسانی بسيار سريعتر از وضع کنونی در شهر بم ذکر کرد. ضمن آن که می توان واگذاری بخشی از مسئوليت ها به بازماندگان زلزله و همچنين تفکيک مسئوليت ها را در منطقه رودبار و منجيل از نقاط عطف پيشرفت سريع بازسازی در آن منطقه برشمرد در حالی که جای چنين ويژگی مثبتی در بازسازی شهر بم خالی است.

وی افزود: بازسازی بم به کار ۲۴ ساعته نياز دارد. در حالی که حداکثر بازدهی يک لودر در آواربرداری شهر بم به ۶ ساعت نمی رسد. ۴۵ روز پس از وقوع زلزله اعلام کردند که تا ۴۰ درصد آوارها جمع آوری شده در حالی که نتيجه در واقعيت بيش از ۱۰ درصد نبود. ۱۰ روز پيش هم اعلام کردند که تا ۸۰ درصد آواربرداری انجام شده در حالی که من به صراحت اعلام می کنم که بيش از ۳۰ درصد آوار شهر جمع آوری نشده است و آمارهای دولتی قابل اطمينان نيست. مهندس جواد حدادان کارشناس سازه نيز پيرامون شيوه صحيح ساخت و ساز جديد در شهر بم با توجه به اين که اين شهر در مرکز وقوع زلزله قرار گرفته و شرايط جوی خاص شهر، اجازه استفاده از هر نوع مصالح ساختمانی را نمی دهد گفت: «بهترين استانداردها، ضوابط اعلام شده از سوی وزارت مسکن و شهرسازی و شهرداری است به شرط آن که در اجرا هم رعايت شود. متأسفانه ما در بم ساختمان های مخروبه ای ديديم که با وجود برخورداری از اسکلت بتون آرمه، فاصله ميان ستو ن های بتونی با آجرهای ۳۰ سانتی پر شده بود بدون آن که اين آجرها، اتصالی به ستون ها داشته باشند. در نتيجه سازه بتونی سالم مانده و تمام آجر ها فرو ريخته بود. چون باربند برای جلوگيری از فرو ريختن آجرها تعبيه نشده بود.

به هر حال سازه خشتی و گلی در وقوع زلزله صددرصد تخريب خواهد شد اگر چه که هزينه کمتری را ايجاد می کند. از سوی ديگر لازم است که طراح سازه ميزان مقاومت ساختمان ها را براساس شدت وقوع زلزله در منطقه طراحی کند و در حال حاضر که شهر بم دچار زلزله ای با شدت بيش از ۶ ريشتر شده ميزان مقاومت ساختمان های نوساز بايد تا ۷ ريشتر محاسبه شود.»

همچنين دکتر محمدحسن کريمی نژاد، متخصص پاتولوژی و ژنتيک و عضو هيأت مؤسس شعبه مجتمع آموزشی نيکوکاری رعد در شهر کرمان گفت: «تصور ما بر اين بود که نيروهای دولتی به طور شبانه روزی در شهر بم مشغول فعاليت هستند اما متأسفانه وجود دستگاه های خاک برداری و آواربرداری که بی مصرف در گوشه ای رها شده بود نشان می داد که کمبود نيروی متخصص و کارآمد پيشرفت کار را به تأخير انداخته است. در حالی که اهالی بم مردم فعال و باغيرتی هستند و پيش از وقوع زلزله اکثرا صاحب باغ و نخلستان بودند ولی اکنون به افراد بيکاره ای تبديل شده اند که نيرو و کارآيی شان به خوبی می توانست مورد استفاده جهت آواربرداری، و بازسازی و پاکسازی شهر قرار بگيرد. متأسفانه شيوه پذيرايی از بازماندگان زلزله، آنان را عادت داده که بدون انجام کار مفيد، چشم به راه کمک های نقدی و غيرنقدی باشند و دولت در بم دست به گداپروری زده است. در حالی که مردم بم غمگين و غمزده هستند فقط کار و فعاليت است که می تواند اين روحيه مرده را زايل کرده و اميد به زندگی را در آنان ايجاد کند. بايد وادارشان کنيم که نخلستان هايشان را احيا کنند.»

حدادان افزود: « تشکيل شورای محله در هر منطقه از شهر بم با حضور اهالی شهر، بهترين راه بود که از طريق نمايندگان محلی مردم، نيازهای اساسی و مادی و معنوی آنان به دولت اعلام شود.»

همچنين سلطان زاده پيشنهاد کرد: «دولت می توانست از خيل عظيم پيمانکاران بيکاری که بعضا سال ها فعاليت نداشته اند در بازسازی بم کمک بگيرد. صرفا در صورت بسيج امکانات آن هم با فعاليت شبانه روزی ممکن است وعده دولت مبنی بر بازسازی شهر حداقل تا دو سال آينده محقق شود.»