تحصن پناهجويان ايرانی در شهر
لايپتزيگ در اعتراض به وضعيت نابسامان زندگی و حقوقی شان
کيواندخت قهاری
صدای آلمان
گروهی از ايرانيان پناهجو در لايپتزيگ آلمان در
اعتراض به وضعيت سخت زندگی شان در خانه های پناهندگی و بی تفاوتی مقامات مسئول به
اين وضعيت دست به تحصنی ۹ روزه ، از نهم تا هجدهم مارس، در مرکز شهر لايپتزيگ زده
اند.
ايرانيان با مفهوم پناهنده آشنايند. ايران خود
کشوری است پناهنده پذير. در ايران بسياری پناهندگان افغان و عراقی وجود دارند. از
زمان انقلاب سال ۱۳۵۷ تا کنون بسياری از ايرانيان به کشورهای ديگر پناهنده شده
اند. در دوره هايی، از جمله پس از انقلاب و در دهه ۱۳۶۰ که سرکوب شديد نيروهای
اپوزيسيون دولت در ايران جريان داشت، بر تعداد پناهندگان ايرانی در کشورهای غربی
بسيار افزوده شد. از آن زمان تا کنون هيچگاه خروج و گريز ايرانيان از کشور و
پناهجويی شان در کشورهای ديگر قطع نشده است.
در سالهای اخير شرايط پناهندگی به کشورهای اروپا
بسيار سخت شده و کار به جايی رسيده است که در برخی کشورهای اروپايی تنها نامی از
حق پناهندگی بر جای مانده است. آلمان از کشورهايی است که گام به گام قوانين
پناهندگی خود را تشديد کرده است. اين امر طبيعتا مورد اعتراض مجامع حقوق بشر و
شهروندان دموکرات در آلمان است.
در ميان پناهندگان به آلمان نيز حرکت اعتراضی وجود
دارد. پناهجويان ايرانی می خواهند با اعتراض خود توجه افکار عمومی در آلمان را به
وضعيت خود و به حقوق انسانی شان، جلب کنند. آخرين نمونه حرکت اعتراضی پناهندگان در
آلمان مورد پناهجويان شهر لايپتزيگ است.
گروهی از پناهجويان ايرانی با تمايلات سياسی
متفاوت که در خانه های پناهندگی در شهر لايپتزيگ زندگی می کنند، در اعتراض به فشار
فزاينده روحی، اجتماعی و اقتصادی در خانه های پناهندگی و نيز در اعتراض به رفتار
نايکسان و بی ضابطه مقامات تصميم گيرنده با پناهندگان دست به تحصنی به مدت ۹ روز
در مرکز شهر لايپتزيگ زده اند.
آقای محسن، سخنگوی کميته پناهندگان متحصن در
لايپتزيگ، در مورد ترکيب سنی و خانوادگی پناهندگان متحصن چنين توضيح می دهد:
"گروه سن خاصی ندارند، يعنی از بچه کوچک هست تا پيرمرد شصت هفتاد ساله.
تحصيلاتشان هم تا جايی که اطلاع دارم، آدمهای تحصيل کرده ای هستند، يک سری شان
همينجا دارند تحصيل می کنند، با همين شرايط سخت، ... خانواده ها به مراتب بيشترند
تا افراد مجرد، چون خانواده ها بيشتر با اين مشکل مواجه اند تا مجردها. مجردها
ممکن است بتوانند کاری هم اينجا پيدا کنند، البته گروه کوچکی از آنان. ولی برای
خانواده ها اصلا امکان پذير نيست با شرايطی که اينجا هست و مشکلات همراه با
خانواده که در اين هايم های پناهندگی برايشان امکان کار اصلا نيست و مشکلات
برايشان به مراتب بيشتر از افراد مجرد است."
گروههای سياسی ای که در اين تحصن شرکت کرده و به
گفته آقای محسن از اين راه تمرين دموکراسی می کنند، عبار ت اند از کوششگران راه
آزادی، کانون سياسی فرهنگی ايرانيان لايپتزيگ، حزب مشروطه ايران، گروه سلطنت طلبان
و کانون مستقل سياسی هستند.گروههايی آلمانی از تحصن کنندگان پشتيبانی کرده اند، از
جمله کليساها و گروههايی که با بازگرداندن اجباری فراريان و پناهندگان به
کشورهايشان مخالف اند. اين گروهها از جمله در تهيه پلاکارد به متحصنان ياری رسانده
اند.
پناهجويان تا هنگامی که حق پناهندگی را دريافت
نکرده و مجبور به زندگی در خانه های پناهندگان اند، به سختی می توانند جذب جامعه
آلمان شوند. اکثر شهروندان آلمانی از وضعيت زندگی پناهجويان بی خبرند. پناهجويان
متحصن ايرانی با اقدام اعتراضی خود دست به روشنگری و بيان مشکلهای خود می زنند.
آقای محسن نمونه ای از مشکلهايی را که ايرانيان
پناهجو همه روزه در خانه های پناهندگی با آن مواجه اند و تلاش می کنند به آگاهی
افکار عمومی آلمان برسانند شرح می دهد: "مشکلاتی که در هايم ها، خانه های
پناهندگی، هستند، اينکه مثلا افراد درماه تنها ۱۰ يورو می گيرند و شيوه ای که مواد
غذايی را در اختيار پناهندگان می گذارند: چه پناهندگان بخواهند، چه نخواهند، در
همان هايم جايی را درست کرده اند که در آنجا مواد غذايی را به صورت يک کارتن در
اختيار پناهندگان قرار می دهند. يعنی شما می رويد سفارش می دهيد. بعد اگر به لحاظ
قيمت حساب کنيد، يک کاهوی پلاسيده که در هايم به بهای دو يورو و نيم است، بيرون از
هايم با کيفيت عالی يک يورو قيمت دارد. به خاطر همين است که ما يک سری اطلاعات را
می کوشيم در اختيار خود آلمانی ها بگذريم، چون خود آلمانيها، خود شهروندان
لايپتزيگی هم خبر ندارند که با ما چنين رفتاری می شود. الان که ما اين اطلاعات را
با سند و مدرک در اختيارشان می گذاريم، خودشان هم متاسف و متاثر می شوند."
از ديگر مشکلهايی که پناهجويان با زندگی در خانه
های پناهندگی با آن روبرو می شوند، اين است که گروههايی با پيشينه فرهنگی و
اجتماعی مختلف مجبور به زندگی در فضايی تنگ با يکديگرند و اين خود عاملی است برای
پديد آمدن کشمکش و تنش ميان اانسانها. آقای محسن در اين باره می گويد: "با
توجه به شرايط سخت هايم حتی برخوردهای فيزيکی نيز پيش می آيد. اين متاسفانه بر
روحيه بسياری از کودکان و نوجوانان تاثير منفی گذاشته است. هم اکنون چندين نفر
هستند که در بيمارستانهای روانی بستری شده اند. چند تنن از آنان دختران جوانی
هستند که در سنينی پايين به اين هايم ها آمده و مشکلات را ديده اند. ديده اند که
عربها با کردها و کردها با ايرانيها دعوا می کنند. مسائل بسياری را ديده اند و اين
همه تاثيراتی بس منفی بر روحيه شان گذاشته است. اين شرايطی بسيار بد برای کسانی
است که زير سن بلوغ هستند. حتی برای افرادی که به سن بلوغ رسيده اند اين وضعيت
بسيار دشوار است. متاسفانه رسيدگی در اين مورد نکرده اند. الان کسانی هستند که
حدود ۸ تا ۹ سال است در خانه پناهندگی هستند. ببينيد که ديگر چه روحيه ای برای
آنان باقی مانده است."
پناهندگان متحصن لايپتزيگ خواستهای خود را تقرير
کرده و طی اعلاميه ای در سايتهای فارسی اينترنتی و نيز به زبان آلمانی منتشر کرده
اند. اين اعلاميه به احزاب سياسی و مقامات دولتی تصميم گيرنده در باره پناهندگان
در آلمان عرضه گشته است. آقای محسن اين خواستها را چنين بيان می دارد:
"۱. به رسميت شناختن حق پناهندگی با توجه به
نقض حقوق بشر در ايران
۲. استفاده از وکلای رايگان در جريان پناهندگی
۳. عدم اخراج متقاضيان پناهنده برای کشورهايی مثل
ايران که شکنجه و اعتراف گيری خشن در قانون گذاری آن منظور است
۴. لغو قوانين مربوط به اخراج به کشورهای سوم
۵. لغو تبعيض و تامين حداقل استاندارد زندگی برای
پناهجويان، از جمله سکونت در منزل، دريافت کمک به شکل پول نقد، آزادی رفت و آمد،
اجازه کار و انتخاب آزادانه پزشک
۶. تعيين زمان مشخص به منظور اعطای اقامت به
پناهندگانی که سالها بدون دريافت اقامت مطمئن در آلمان هستند
از همه انسانهای آزاده می خواهيم از پناهجويان
متحصن حمايت کنند."