" لولا "

" من شانس داشتم که در سن پنج سالگی از گرسنگی نمردم "

دمکراسی نوپای برزيل عليرغم عمرکوتاه آن و زنده بودن دوران سياه حکومت نظاميان در خاطره ها يکی از استوارترين دمکراسی ها درامريکای جنوبي است. مناظره های سالم  و بدور از شعارهای عوام فريبانه ، متينکهای انتخاباتی عظيم و بدور از آشوب اما پر شور، گردش سالم انتخابات و سرعت عمل آن از جمله جلوه های بارز چنين رشدي ست . ايجاد و توسعه نهادهای مدنی که حزب کارگران در شکل گيری آنها نقش مهمی داشته است، به مشارکت مردم در امور اجتماعی و سياسی و فرهنگی ابعاد توده ای داده است .

رضا اکرمی

لوئيس اينا سيو داسيلوا ، ملقب به "لولا" يک شنبه گذشته ، ۵ اکتبر ، با کسب ۴۶.۵ % آرای مردم برزيل به دور دوم انتخابات رياست جمهوری راه يافت .با توجه به آرای پائين رقبای وی ، پيروزی "لولا"که برای چهارمين بار کانديدای اين مقام بود ، از هم اکنون قطعی به نظر ميرسد .

"لولا" ۵۶ سال پيش در خانواده ای فقير در شمال برزيل چشم به جهان گشود .سنين کودکی وی با فروش مرکبات (پرتقال وساير ميوهای آن منطقه )در کوچه ها سپری شد .دوازده ساله بود که به شهر" سا.ئو پائولو" آمد ودر همان جا در يک کارگاه رنگرزی مشغول بکارشد . در سالهای ديکتاتوری نظاميان ودر حالي که ديگر بعنوان يک کارگر فلز کار،يک فعال سياسی و يک سنديکاليست بر جسته به مبارزه می پرداخت ، به رهبری سنديکای فلزکاران برگزيده شد (۱۹۷۵) سازماندهی چندين اعتصاب بزرگ ، ،با عث دستگيری و دوبار زندانی شدن وی گرديد .

"لولا" به همراه "خوزه ديرسو" از مبارزين معروف آمريکای جنوبی ، در سال ۱۹۸۰ حزب کارگران برزيل (پ.ت)را بنيان گذاشت که هم اکنون به لحاظ تعداد اعضاء ، پشتوانه مردمی ، قدرت سازماندهی وتشکيلات منطقه ای بزرگترين حزب سياسی برزيل و شايد بتوان گفت آمريکای جنوبی است . حزبی که در پنج ايالت و۲۰۰ شهر ، چون سالؤپائولو ، پورتو الگر و يا ايالت بزرگ ريودوژانيرو صا حب قدرت است و هم اکنون کارزار انتخاباتی "لولا" را هدايت مي کند .

پيروزی "لولا" در مقطع کنونی بدون شک حاوی دلايل مختلفی است . اما محبوبيت وی بعنوان چهره ای تاريخی در صفوف کارگران و چپ آمريکای جنوبی و بويژه مردم برزيل ، لياقت ، کاردانی ، واقع بينی  و سلامت سياسی و اخلاقی ياران و دوستان حزبی  وی در مناطقی که عهده دار مسئوليت بوده اند ، در موفقيت اخير وی تأ ثير قابل ملاحظه ای داشته است .

اما پيروزی حزب کار گران در اوضاع دشوار اقتصادی جهان و برزيل اگرچه مطلوب ترين انتخاب مردم اين کشور ، بويژه اقشار آسيب پذير و کم درآمد جهت پيش گيری از بحرانهای عميق تر ،آشوب و خانه خرابی بيشتر است .اما سر آغاز آزمايشی است بزرگ برای حزبی که می خواهد ضمن پذيرش قواعد نظام حاکم بر سيستم سرمايه داری جهان ، پذيرش سياستهای بانک جهانی و صندوق بين المللی پول و بازار های بورس ، برنامه ای را به اجراء بگذارد که به گفته ی برخی ها انقلابی و به بيان سخنگويان و مبلغين برنامه ی انتخاباتی "لولا" رفرم راديکال می با شد .

برزيل با جمعيتی در حدود۱۷۲۰۰۰۰۰۰ ، مساحتی نزديک به نصف وسعت آمريکای جنوبی نهمين قدرت اقتصادی درجهان و ازجمله بزرگترين توليد و صادر کننده مواد کشاورزي ست .گفته می شود در مناطق آمازون ، منابع عظيم نفتی کشف شده است ، هرچند بهره برداری از آن دشوار وپر هزينه خواهد بود .

دمکراسی نوپای برزيل عليرغم عمرکوتاه آن و زنده بودن دوران سياه حکومت نظاميان در خاطره ها يکی از استوارترين دمکراسی ها درامريکای جنوبي است. مناظره های سالم  و بدور از شعارهای عوام فريبانه ، متينکهای انتخاباتی عظيم و بدور از آشوب اما پر شور، گردش سالم انتخابات و سرعت عمل آن از جمله جلوه های بارز چنين رشدي ست . ايجاد و توسعه نهادهای مدنی که حزب کارگران در شکل گيری آنها نقش مهمی داشته است، به مشارکت مردم در امور اجتماعی و سياسی و فرهنگی ابعاد توده ای داده است .

البته پيشرفت جامعه برزيل در سالهای اخير صرفا به توسعه ساختار سياسی خلاصه نشده است . عليرغم مشکلات اقتصادی واجتماعی که بعدا به جلوه هايی از آن اشاره خواهد شد ، در راه بهبود شرايط زندگی مردم و ارتقاء سطح آن گامهای موثری بر داشته شده است .۰ بنا بر يک نظرسنجی و تحقيقی که از طرف ( انستيتوی جغرافيا و استاتستيک برزيل ) صورت گرفته است و در نشريه سپتامبر همين موسسه منتشر گرديده است،  از ميان ۱۲۵۰۰۰ خانوار در ۸۵۱شهر برزيل که موضوع مطالعه فوق قرار گرفته اند ، در سال ۲۰۰۱ ، ۹۶ %  از خانوارها صاحب برق بوده اند، ظرف پنچ سال۱۰۰ %  بر دارندگان تلفن افزوده شده است ، مردم بيش از پيش فرزندان خرد سال خود را به جای اين که به کار بگمارند به مدرسه می فرستند به طوري که بی سوادی در ميان بچه های ۱۰ تا ۱۴ ساله در سال ۱۹۹۶ که۸.۳ % بوده است درسال ۲۰۰۱ به ۴.۲ % کاهش يافته است و روی آوری کودکان از کار به سوی مدرسه از۱۱.۶ % به ۲۰.۴ % افزايش يافته است.

اما همين برزيل بنا به آمار و گزارشات ديگری همچنان با مشکلات اقتصادی واجتماعی عظيمی رو بروست که دولت آينده " لولا" را درصورت پيزوزی در دور دوم انتخابات به چالش می طلبد. در برزيل کنونی اگر حدود هفتاد ميليون در شرايط اقتصادی نسبتا مطلوبی به سر ميبرند مطابق آمارهای مختلف بين هشتاد تا صد ميليون نفر درفقر دست وپا ميزنند ودر ميان اين عده حدود سی ميليون گرسنه ا ند. در حاليکه ۱ % از ا هالی برزيل صا حب نيمی از اراضی زير کشت اين کشور ميباشند توليد کنندگان اصلی محصولات کشاورزی يعنی دهقانان بخش مهمی از همين گرسنگان را تشکيل ميدهند وتا به امروز جنبش آنها موسوم به جنبش "بی زمين ها" در راه احقاق حقوق خود نه تنها به نتيجه ای دست نيافته است بلکه از طرف دولت "سوسيال دمکرات" " کاردوز" مرتبا سرکوب شده و برخی از رهبران آنها هم اکنون در زندان به سر مي برند. بيکاری،  ناامنی و عدم بهداشت و سيستم مناسب درمان از چنان ابعادی بر خوردار است که چگونگی پاسخ جهت حل آنها به محور برنامه های انتخاباتی کانديداها تبديل شده است .و اين همه در شرايطی است که حجم سنگين بدهی خارجی و کسری بودجه دولت بر دوش جامعه سنگينی می کند. به عنوان مثال گفته مي شود برای سالهای ۲۰۰۲،۲۰۰۳و۲۰۰۴ هر دولتی بر سر کار باشد جهت اصطحلاک همين بدهي ها هر هفته به۱.۰۲ ميليارد يورو احتياج دارد.

کانديدای حزب کارگران، " لولا" ضمن تاکيد بر اجرای تعهدات دولتهای پيشين به ويژه در رابطه با بدهي های خارجی ضمن بازگذاشتن امکان مذاکره برسرنحوه پرداخت آن رئوس.برنامه خود در مواجه با معضلات فوق را براقداما ت زير قرار داده است.

کاستن از وابستگی اقتصاد برزيل به سرمايه های خارجی، تشويق سيستم پس انداز،تقويت بازار داخلی و بالا بردن رشد اقتصادی از طريق افزايش سطح حقوق اقشار کم درآمد و افزودن بر قدرت خريد آنها،کاستن از شمار بيکاران تا رقم ده ميليون، از بين بردن فقر و بالاخره افزايش نقش دولت در پروژه های بزرگ عمرانی چون راه آهن ، اتوبان، فرودگاه و شبکه برق رسانی .

بخش خصوصی می تواند ضمن مشارکت در همين بخش های تحت کنترل دولت.،درساير عرصه های توليد که حضور دولت از باز دهی لازم برخوردارنيست، حضورکامل داشته باشد.

تقويت بازار مشترک متشکل از کشورهای آرژانتين، اروگوئه، پاراگوئه و برزيل موسوم به "مرکوسور" ، مخالفت بانابرابری درمناسبات تجاری کنونی درسطح حهان بويژه تامين تعادل در تعيين تعرفه های گمرکی و تابع قرار دادن حجم واردات در مقابل کالاهای صادراتی و مخالفت با روند جهانی شدن ليبرال از جمله رئوس عمده سياست خارجی حزب کارگران می باشد.

اما انجام چنين برنامه ای از هم اکنون با سئولات و ابهامات متعددی رو بروست در حا لي که نيروهای راست در سطح بين المللی و داخلی زنگ های خطر را به صدا درآورده اند و نسبت به سياست های تندروانه هشدار مي دهند ،درميان نيروهای چپ از جمله در درون حزب کارگران نسبت به گرفتن قدرت به هر قيمتی هشدار داده مي شود.

خارج از بيم و اميدهای فوق پيروزی " لولا" در دور دوم انتخابات که يکشنبه آينده بر گزار می شود و انتخاب وی از هم اکنون قطعی به نظر مي رسد آزمون جديدی خواهد بود از بکارگيری قالبها وايده های کاملا نوين درصفوف نيروهای چپ ،که با حمايت ميليون ها رای دهنده برزيلی به محک تجربه گذاشته ميشود .