مخالفت آيت الله منتظری با نظارت استصوابی

صادق صبا

آيت الله حسينعلی منتظری، از روحانيون بلند پايه و منتقد ايران که به علت مخالفتش با شيوه حکومتی آيت الله خامنه ای، رهبر ايران از پنج سال پيش تتا کنون در بازداشت خانگی بسر می برد، در اظهاراتی نظرات خود را در خصوص "نظارت استصوابی" مطرح کرده است.

آيت الله منتظری در پيام خود به نمايندگان مجلس، نظارت استصوابی شورای نگهبان را صريحا رد کرده است.

او می گويد که در موقع تصويب اصل نظارت بر انتخابات در مجلس قانون اساسی حضور داشت و از انگيزه تصويب اين اصل و مقدمات آن اطلاع کافی دارد.

آيت الله منتظری درادامه پيام خود می افزايد که چون در رژيم سابق شاه و دولت او در تعيين کانديداهای انتخابات دخالت می کردند، مجلس خبرگان برای جلوگيری از چنين اتفاقی در جمهوری اسلامی، تصميم گرفت که هيات بی طرفی را تعيين کند تا آزاد بودن انتخابات تامين شود و جلوی دخالتهای ناروا و تقلب در رای گيريها گرفته شود و اين مسئوليت به عهده شورای نگهبان واگذار شده است.

آيت الله منتظری می گويد که حق نظارت استصوابی که شورای نگهبان از سال ۱۳۷۴ برای خود قائل شده برخلاف انگيزه اصلی از تصويب اين اصل است.

او می گويد شورای نگهبان در سالهای اخير عملا انتخابات را دو مرحله ای کرده و موجب تضييع حقوق مردم و سلب آزادی آنها شده است.

آيت الله منتظری در ادامه پيام خود می گويد اينکه چند نفر خود را معيار اسلام و حق مطلق بپندارند و همه طبقات مردم و حتی نخبگان جامع مجبور باشند در شناخت کانديداها مقلد اين چند نفر باشند برخلاف عقل است.

او تاکيد کرد که اين امر به معنای قيموميت چند نفر برهمه طبقات مردم کشور و اهانت به آنها است.

آقای منتظری در پايان پيام خود به نمايندگان مجلس به آنها يادآور می شود که طبق قانون اساسی سوگند ياد کرده اند که برای حفظ حقوق ملت کوشا باشند و اظهار اميدواری می کند که نمايندگان در انجام اين وظيفه کوتاهی نکنند.

پيام آيت الله منتظری در موقعی منتشر می شود که قرار است مجلس بزودی درباره لايحه نظارت استصوابی شورای نگهبان که دولت آقای خاتمی ارايه داده است تصميم بگيرد.

مخالفت صريح آيت الله منتظری با استصوابی بودن نظارت شورای نگهبان موجب خوشحالی اصلاح طلبان است.

شورای نگهبان اگر بخواهد اين لايحه را رد کند بايد يا آن را مخالف شرع بداند يا مخالف قانون اساسی.

برای بسياری از مسلمانان معتقد موقعيت دينی آيت الله منتظری بالاتر از فقهای شورای نگهبان است و از نظر آنها او بهتر تشخيص می دهد که چه چيزی مخالف شرع است.

از سوی ديگر آيت الله منتظری رئيس مجلس خبرگان قانون اساسی بود که اصل نظارت بر انتخابات را تصويب کرد و بنابر اين بازهم بهتر از اعضای شورای نگهبان می تواند نظر بدهد که انگيزه تصويب اين اصل چه بوده است.

ولی از آنجاييکه آيت الله منتظری از پنج سال پيش تاکنون به دليل انتقاد از شيوه حکومت آيت الله خامنه ای، رهبر ايران، در منزلش در قم تحت بازداشت است، بعيد است که اعضای شورای نگهبان به نظرات او توجه کنند.

ولی حمايت قاطعانه اخير رئيس جمهور خاتمی از اين لايحه و همچنين لايحه تبيين اختيارات رياست جمهوری کار شورای نگهبان را برای مخالفت با اين لايحه دشوار می کند.